Medisch specialisten willen op korte termijn werk maken van het terugdringen van ongewenste praktijkvariatie. Dit is één van de punten uit het visiedocument ‘De Medisch Specialist 2015’, dat de Orde van Medisch Specialisten dinsdag in Den Haag presenteerde.
Om de praktijkvariatie terug te dringen pleit de orde voor een betere klinische registratie en dito ontsluiting van kwaliteitsinformatie, zodat artsen de uitkomsten van hun werkzaamheden beter kunnen vergelijken met die van collega’s. Ook wil de orde werk maken van vergroting van het kostenbewustzijn. Medisch specialisten beschikken doorgaans niet over informatie over de kosten van diagnostiek, behandeling, hulpmiddelen en materialen, zo constateert de orde. Om die reden pleit de orde voor het duidelijk zichtbaar vermelden van kostprijzen van veelgebruikte diagnostiek, ingrepen, hulpmiddelen en materialen.
Gevoelig
Praktijkvariatie is een gevoelig thema onder medisch specialisten. Dat bepaalde behandelingen in de ene regio meer worden uitgevoerd dan in de andere wordt algemeen erkend. Maar over de vraag wat hiervan de oorzaak is, lopen de meningen uiteen. Adviesbureau KPMG Plexus onderzocht in 2010 de behandeling van vier aandoeningen en constateerde onomwonden dat praktijkvariatie duidt op overbehandeling, oftewel: artsen doen soms verrichtingen zonder medische noodzaak. Volgens KPMG Plexus leidt het uitbannen van praktijkvariatie bij de vier onderzochte ziektebeelden tot een afname van het behandelvolume van meer dan een kwart.
Geen overbehandeling
De orde is het niet met deze conclusies eens. Volgens de orde toont het Plexus-onderzoek onvoldoende aan dat de gemeten praktijkvariatie wijst op overbehandeling. Niettemin vindt de orde het bestaan van praktijkvariatie een dermate serieus gegeven dat maatregelen nodig zijn.
Netwerken
Naast de aanpak van praktijkvariatie pleit de orde voor een multidisciplinaire aanpak met name ten behoeve van de groeiende groep, vaak oudere patiënten met meerdere ziektes. Nu is er tussen specialismen te veel versnippering. In plaats daarvan moet er ruimte komen voor netwerken waarin de eerste en tweede lijn samen werken.
Meebepalen
Ook ziet de orde een grotere rol weggelegd voor medisch specialisten op het gebied van preventie. Daarnaast moeten specialisten meer werk maken van shared decision making, zodat de patiënt kan meebepalen wat zinnige zorg is. Deze vraag is met name relevant waar het keuzes rond medisch handelen aan het eind van het leven betreft.
Zijlijn
Het is volgens de orde voor het eerst dat medisch specialisten met een visiedocument zo nadrukkelijk hun integrale visie op de toekomst schetsen. “Medisch specialisten hebben altijd in de luwte van de spreekkamer kunnen opereren”, reageert voorzitter Carina Hilders van de projectgroep ‘De Medisch Specialist 2015’. “De huidige tijd en ontwikkelingen vragen om een actievere houding van de medisch specialist. Het is niet langer voldoende om ontwikkelingen vanaf de zijlijn te becommentariëren. De medisch specialist moet zich meer verantwoordelijk gaan voelen voor de kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg.”
Besparing
De orde verwacht dat de voorgestelde maatregelen in het visiedocument in belangrijke maten kunnen bijdragen aan de doelstelling van het bestuurlijke hoofdlijnenakkoord dat VWS,ziekenhuizen en de medisch specialisten hebben gesloten. Dit akkoord voorziet in een beperkte groei van het budget voor medisch specialistische van jaarlijks maximaal 2,5 procent.
