Het aantal ziekenhuizen dat implanteerbare cardiodefibrillatoren (ICD) plaatst is tussen 2005 en 2010 toegenomen van 15 naar 27. Een kwart hiervan blijft vooralsnog onder de volumenorm voor deze ingreep.
Het aantal geplaatste ICD’s is in dezelfde periode verdrievoudigd tot ruim zesduizend. Een en ander blijkt uit een rapportage van DBC Onderhoud op basis van het DBC Informatiesysteem (DIS). Uitgaande van een prijs van 30 duizend euro per ingreep, zijn de kosten van defibrillatoren naar schatting gegroeid van 60 miljoen euro naar 180 miljoen euro per jaar. Ook het aantal geplaatste pacemakers is blijkens de DIS-rapportage fors gegroeid: van ruim zevenduizend in 2005 tegen twaalfduizend in 2010.
Volumenorm
Om ICD’s te kunnen plaatsen heeft een ziekenhuis toestemming nodig uit hoofde van de Wet bijzondere medische verrichtingen (WBMV). In 2005 beschikten vijftien ziekenhuizen over een vergunning van het ministerie van VWS. In 2010 waren dit er met zevenentwintig bijna twee keer zoveel. Opvallend is dat zes centra niet aan de minimale volumenorm van 60 ICD’s per jaar komen. Daar staat tegenover dat het aantal centra dat 250 tot 500 ingrepen doet tot tien is gegroeid. Twee centra doen de behandeling meer dan 500 keer.
Oorzaken
DBC Onderhoud ziet twee oorzaken voor de explosieve groei van het aantal geplaatste ICD’s. Allereerst is de indicatiestelling voor het plaatsen van ICD’s verruimd. Met name bij de diagnose chronisch hartfalen besluiten artsen als gevolg hiervan vaker tot het plaatsen van een ICD. Daarnaast wijst DBC Onderhoud ook op het stijgend aantal vergunningen als oorzaak voor de groei van het aantal ICD’s. Bij pacemakers spelen bovendien ook vergrijzing en een groeiend aantal pacemakervergoedingen een rol.
Kritisch
Zorgverzekeraars volgen de uitbreiding van het aantal centra met kritische blik, zeker omdat die groei soms haaks lijkt te staan op het voornemen om complexe zorg te concentreren. “Wij zijn geen voorstander van het uitbreiden van het aantal centra”, reageert woordvoerster Marie José van Gardingen van zorgverzekeraar CZ. “Het gaat om complexe ingrepen met instabiele patiënten. Wij vinden het daarom onverstandig om die zorg te deconcentreren en zullen dus niet bij nieuwe centra gaan inkopen.”
Europees gemiddelde
Volgens de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVvC) is er geen reden om te veronderstellen dat er sprake is van een kunstmatige groei. Voor wat betreft zowel het aantal ICD’s als het aantal pacemakers zit Nederland volgens de NVvC ruim onder het Europese gemiddelde.
