Wheelchair, leerer Rollstuhl; für Beitrag CME 2/2011 Image downloaded by Christiane Seufert at 9:58 on the 08/02/11 Publikationsname / Publikationsnummer / E-Tag TT.MM.JJJJ (optional)
Staatssecretaris Van Rijn (VWS) besluit om verzorging en verpleging voor kwetsbare mensen met een lichamelijke aandoening in één hand te houden binnen de Zorgverzekeringswet (Zvw). Dit maakt hij woensdag bekend in een brief aan de Tweede Kamer. Door de maatregel gaan de zorgpremie en het eigen risico waarschijnlijk omhoog.
Door het besluit krijgen mensen verzorging en verpleging ‘uit één hand’, zoals het ministerie het omschrijft. Ze hoeven dus niet naar twee loketten. Eerder was er sprake van dat gemeenten verantwoordelijk zouden worden voor de verzorging van mensen thuis. Verzekeraars zouden de verpleging moeten vergoeden. Die ‘knip’ stuitte op grote ontevredenheid in het zorgveld. Blijkens de brief van Van Rijn worden gemeenten wel verantwoordelijk voor taken als huishoudelijke hulp en begeleiding van kwetsbare mensen.
Kwetsbare ouderen
Als verantwoording voor de beslissing wijst het ministerie op de ‘zorginhoudelijke samenhang’. 84 procent van de mensen die nu verzorging krijgt, heeft ook een lichamelijke aandoening. Die mensen maken ook het meeste gebruik van de verpleging. Veelal gaat het om kwetsbare ouderen waarbij de gezondheidssituatie snel kan veranderen en die intensief te maken hebben met de huisarts en het ziekenhuis. Burgers mogen geen last hebben van discussies over wie wat betaalt, zo vindt Van Rijn.
Wijkverpleging
De staatssecretaris kondigt in zijn brief één integrale aanspraak wijkverpleging aan. Dit door de positionering van de wijkverpleegkundigen in de eerste lijn. Samen met de huisarts zijn zij erop gericht mensen zo lang mogelijk thuis te helpen. De staatssecretaris verwacht hiermee ook kosten te besparen. Door mensen vanuit de eerste lijn langer thuis te helpen, kan de ziektelast worden verminderd en complicaties worden voorkomen, zo schrijft hij. De productieprikkel voor wijkverpleegkundigen zoals die nu nog geldt in de AWBZ vervalt. In plaats daarvan wordt de wijkverpleegkundige betaald voor beschikbaarheid.
Gemeenten en verzekeraars
Gemeenten worden verantwoordelijk voor het bieden van ondersteuning aan mensen in hun dagelijks leven. De staatsecretaris verwacht de verzekeraars hierin te faciliteren door delen van de AWBZ-zorg over te hevelen naar de Zvw. Die overheveling geeft verzekeraars namelijk de mogelijkheid om een ‘doorlopende zorglijn’ te creëeren. Het accent moet daarin liggen op zelfmanagement. De zorgverzekeraars moeten daarin nadrukkelijk samenwerken met gemeenten. Volgens hem hebben gemeenten en zorgverzekeraars een gezamenlijk belang om de mensen die langer thuis willen wonen, passende zorg en ondersteuning te bieden.
Gevolgen zorgpremie
Door het overhevelen van zorgtaken uit de AWBZ naar de Zvw, gaan de verzekeringspremies waarschijnlijk omhoog, zo blijkt uit de brief. De Staatssecretaris speekt zich niet uit over de precieze gevolgen. Hij volstaat met een algemeen ‘de gevolgen en oplossingen worden onderzocht’. Het kabinet overweegt een tegemoetkoming, bijvoorbeeld in de vorm van een rijksbijdrage aan de Zvw die in drie jaar wordt afgebouwd.
Eigen risico
In de huidige wetgeving zijn de totale schadelast van de Zvw en het eigen risico van verzekerden aan elkaar gekoppeld. Dat betekent dat het eigen risico dat mensen moeten betalen ‘automatisch’ stijgt als gevolg van de overheveling. Immers: daardoor wordt de schadelast groter. Van Rijn schat in zijn brief dat het eigen risico in 2015 met ongeveer 30 euro zal stijgen als gevolg van de maatregel.
Solvabiliteit zorgverzekeraars
De overheveling leidt waarschijnlijk ook op andere punten tot meer kosten voor burgers. Als gevolg van de hogere schadelast en nieuwe Europese solvabiliteitseisen, moeten de verzekeraars hun kapitaalpositie versterken. Ze zouden het eigen vermogen met 400 miljoen euro moeten verhogen. Als ze dat doen via een opslag op de nominale premie, dan kost dat in 2015 dertig euro per verzekerde, zo rekent Van Rijn voor.
Reacties
Zowel de NPCF, V&VN, ActiZ als ZN zijn blij met het besluit van staatssecretaris Van Rijn om verpleging en verzorging niet op te knippen. ZN en ActiZ plaatsen wel kanttekeningen bij de uitvoering. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is echter niet gelukkig met het besluit. De VNG zegt nu de medewerking aan decentralisatie van zorg op. Voordat de vereniging verder wil praten, legt het haar oor te luister bij de achterban. (Daan Marselis)
