De kosten voor de langdurige zorg zijn van 2010 tot en met 2012 met 16,4 procent gestegen. De gestegen zorgkosten zijn terug te voeren op loon- en prijsbijstelling alsmede een verschuiving naar zwaardere zorg. Dat constateert de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in de marktscan AWBZ.
De totale kosten van zorg in natura uit hoofde van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) bedroegen in 2012 24,6 miljard euro. De kosten van verplegings- en verzorgingshuizen en de instellingen voor gehandicaptenzorg stegen tussen 2010 en 2012 met respectievelijk 16,5 procent en 17,7 procent. De langdurige zorg is vooral duurder geworden doordat de tarieven in de AWBZ zijn gestegen. De loon- en prijsbijstelling veroorzaakt 57 procent van de kostenstijging.
Opvallend
In de ouderenzorg zijn voor die extra kosten geen extra bewoners verzorgd: het aantal cliënten in verplegings- of verzorgingshuizen bleef gelijk. In de gehandicaptenzorg nam het aantal cliënten wel toe, met bijna acht procent in deze periode. De NZa noemt deze stijging opvallend, omdat dit meer is dan op grond van de bevolkingsgroei van 1,2 procent verwacht had mogen worden. De toename van het aantal cliënten in de AWBZ is de oorzaak van 18 procent van de kostenstijging.
Verschuiving
Een kwart van de kostenstijging komt door zorgverzwaring. Er is een verschuiving zichtbaar van intramurale zorg zónder behandeling naar intramurale zorg mét behandeling. Ook het aantal cliënten met een indicatie voor zwaardere zorg neemt toe. Dit kan komen doordat cliënten pas later instromen dan voorheen.
Upcoding
Zorgverzwaring kan ook komen doordat er te hoge indicaties worden afgegeven: de zogenoemde ‘upcoding’. In 2011 en 2012 konden zorgorganisaties zelf indicaties en her-indicaties aanvragen bij het Centrum voor Indicatiestelling Zorg (CIZ). Uit onderzoek van het CIZ zelf bleek dat er inderdaad upcoding heeft plaatsgevonden bij deze indicaties door zorgaanbieders. De NZa beoordeelt de dossiers die het CIZ onderzocht en doet nader onderzoek hierover bij de zorgkantoren.