Zorgaanbieders en professionals waarschuwen voor een groeiende verantwoordingsbureaucratie nu gemeenten zorgtaken van het rijk overnemen.
Daarbij dreigt deze verantwoordingsbureaucratie, die de gemeenten zichzelf en de zorgaanbieders opleggen, zich ook nog te richten op de formele en procedurele aspecten van de zorg in plaats van op de inhoud.
Deze vrees viel op woensdag 12 maart in Den Haag te beluisteren tijdens het afsluitende verkiezingsdebat van de gezamenlijke branche- en beroepsverenigingen in de zorg. “Als ik concreet van gemeentes wil horen wat ze komend jaar afnemen, tegen welke prijs en voor welke burgers, dan blijft het oorverdovend stil”, aldus bestuursvoorzitter Gerard Gerding van de Gemiva-SVG Groep. “Onder de noemer van transparantie zijn ze vooral druk bezig met het ontwikkelen van systemen om kwaliteit te meten, en hoe klachten te melden. Die regeldruk is vele malen erger dan nu het geval is bij de zorgkantoren.”
“De gemeenten gaan eigen kwaliteitscriteria ontwikkelen en registraties opzetten”, aldus directeur Helma Zijlstra van de beroepsvereniging van verpleegkundigen V&VN. “Dat proberen we in de zorg nu net tegen te gaan. In de zorg wordt al genoeg gemeten om de kwaliteit te toetsen.”
Goed regelen
De recente voortgangsmonitor Wmo laat zien dat gemeenten over dit laatste hun twijfels hebben. Volgens de rapporteurs vinden gemeenten dat bestaande informatie vaak onvoldoende op elkaar aansluit. Ook zijn de gegevens niet altijd gedetailleerd genoeg. Bovendien is er twijfel over de betrouwbaarheid van de informatie gelet op verschillen tussen gegevensbestanden. “We willen als gemeenten onze nieuwe verantwoordelijkheid nemen en de zaken juist goed regelen, maar daardoor dreigt nieuwe bureaucratie die we op eigen schaal gaan inrichten”, erkende CDA-raadslid Corine Vreugdenhil van de gemeente Westland.
Aanbestedingscircus
Volgens SP-Tweede Kamerlid Henk van Gerven is er weinig reden tot optimisme als het om de regeldruk gaat. “Kijk maar naar de ervaringen met de huishoudelijke hulp, daar zijn de administratieve lasten gegroeid van 3 procent onder het oude systeem naar 10 procent nu. Dat krijg je in een aanbestedingscircus met ruim 400 gemeenten.”
CDA-Kamerlid Mona Keijer voorziet vooral problemen met de bureaucratische belasting van professionals. “Ik maak me zorgen dat de wijkverpleegkundige straks een soort wandelend indicatieorgaan wordt en niet meer aan het echte werk toekomt.”
D66-Kamerlid Vera Bergkamp vindt dat de gemeenten een voorbeeld moeten nemen aan het Zweedse model. Binnen dit model is weinig aandacht voor de formele regulering en controle op het inkoopproces, maar juist des te meer voor de kwaliteit van de zorgverlener. “Zodoende hebben cliënten alle vrijheid om zorg in te kopen waar ze willen, omdat het met die kwaliteit wel goed zit”, aldus Bergkamp.
