De Raad van State (RvS) is bijzonder kritisch over de manier waarop het kabinet de Wet Normering Topinkomens (WNT) wil aanscherpen. Volgens de RvS is de aanscherping ongemotiveerd, strijdig met Europese regels en een bedreiging voor de arbeidsmarktpositie van de publieke en semipublieke sector. De RvS adviseert daarom de aangescherpte WNT “nader te bezien”.
Op grond van de Wet Normering Topinkomens (WNT) mogen bestuurders in de semipublieke sector, waaronder zorgbestuurders, sinds vorig jaar maximaal 30 procent meer dan een minister verdienen. Het kabinet wil nog een stap verder gaan en het maximum bestuurderssalaris terugbrengen tot dat van een minister.
Ongemotiveerd
In een advies laat het hoogste rechtscollege nu weten dat het kabinet met dit wetsvoorstel “zonder nader onderzoek en motivering, een jaar na het in werking treden van WNT, al weer afstand doet van de normen die daarin waren vastgesteld”. Dit verhoudt zich volgens de Raad van State slecht tot “consistente en houdbare wetgeving” en doet geen recht aan de jarenlange discussie over een bezoldigingsnorm. Door aan te voeren dat de ministers vanwege de financiële crisis zelf hebben afgezien van salarisverhoging verheft het kabinet bovendien een gelegenheidsargument tot norm, aldus de Raad van State.
Ook is de tussentijdse verlaging volgens de Raad van State strijdig met het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM). Wettelijke vaststelling van bezoldigingsnormen is een inmenging in het ongestoord genot van eigendom, zo interpreteert de Raad van State het EVRM, temeer daar de WNT niet alleen de publieke, maar ook de semipublieke sector omvat.
Willekeur
De Raad van State waarschuwt ook voor de arbeidsmarktgevolgen in de publieke en semipublieke sector. Inkomenswillekeur kan volgens de raad leiden tot een tekort aan voldoende deskundige en gekwalificeerde functionarissen. Het “onverhoeds” doorvoeren van nog verdere aanscherpingen van de normstelling in de WNT, zonder acht te slaan op de evaluatie van de huidige normen die is overeengekomen, is dan ook onverstandig, vindt de RvS. “Met aanscherping van de normstelling in dit stadium bestaat het risico op onvoorziene en/of ongewenste (neven)effecten, en mogelijk nadelige gevolgen voor het functioneren van de desbetreffende organisaties, die weer nieuwe maatregelen noodzakelijk maken”, aldus de raad.
De raad adviseert daarom de voorgestelde aanscherping nader te bezien. Minister Plassterk noemde het verzet tegen aanscherping van de WNT begin dit jaar nog “bezopen”. Het oordeel van de Raad van State is een overwinning voor de vereniging van zorgbestuurders NVZD, die in de campagne tegen de ‘WNT2’ vrijwel identieke argumenten hanteerde als de Raad van State nu in het advies aan het kabinet heeft opgenomen.
