Zorgverzekeraar CZ en het Laurentius ziekenhuis starten op 1 januari 2016 met horizontaal toezicht. Dat hebben de twee zorgpartijen donderdag bekendgemaakt op de themadag Verminderen van administratieve lasten en Horizontaal toezicht van HEAD, de vereniging van financials in de zorg.
Bij horizontaal toezicht worden vooraf strakke afspraken gemaakt over de wijze waarop zorg wordt gedeclareerd. De zorgaanbieder is zelf verantwoordelijk voor de juistheid van facturen. Externe accounts houden toezicht, zodat de zorgverzekeraar in principe niet meer achteraf hoeft te controleren. De patiënt zou op deze manier minder vaak de verkeerde factuur moeten ontvang.
Horizontale samenwerking
In 2015 is op initiatief van CZ een pilot opgezet. “Samen met het ziekenhuisbestuur, medisch specialisten en bestuur van CZ hebben we in een convenant uitgesproken meer op elkaar te willen vertrouwen”, zegt Martijn van Marle, projectleider Horizontaal Toezicht CZ op de themadag van HEAD. “Door middel van de pilot ‘Horizontale Samenwerking’ hebben we hier invulling aan gegeven”.
In de pilot zijn de landelijke concepten op het gebied van horizontaal toezicht van de werkgroep ‘correct declareren’, het HEAD controle Framework en het Norea Kader uitgewerkt tot een aantal praktische en controleerbare beheersmaatregelen. De werkwijze is afgestemd met andere zorgverzekeraars. Deze maatregelen worden uitgevoerd voordat een factuur wordt verstuurd, controle moet het lieftst zo dicht mogelijk bij de bronregistratie plaatsvinden, zodat ook daar eventueel gecorrigeerd kan worden.
Een belangrijke voorwaarde voor horizontaal toezicht is dat zekerheid kan worden gegeven aan de zorgverzekeraar dat de beheersmaatregelen werken. Hiertoe heeft de externe accountant vastgesteld dat hij deze zekerheid kan geven middels een zogenaamde COS 3000 Assurance rapportage.
Open source
De komende periode willen CZ en Laurentius graag samen met andere partijen (ZN, NVZ en NFU) dit model verder ontwikkelen. Hiertoe zullen de ontwikkelde concepten als open source beschikbaar worden gesteld. Tevens willen zij ook graag de NZa bij het project betrekken die als toezichthouder verduidelijking kan aanbrengen, maar ook vooraf kan aangeven of voldoende zekerheid over de juistheid is verkregen.
Dit proces is niet vanzelf tot stand gekomen. Inmiddels zijn Laurentius en CZ bijna 9 maanden bezig. De belangrijkste les die zij geleerd hebben is dat vertrouwen geen vanzelfsprekendheid is. “Gedurende het proces hebben we geleerd dat door je open te stellen en in elkaars keuken te kijken het vertrouwen groeit”, zegt Michael Ehlen, manager Financiën en Control Laurentius Ziekenhuis. “Dat is best eng, maar met goede procesafspraken wel mogelijk. Middels controle ontstaat er dan gefundeerd vertrouwen.”
Klaar voor horizontaal toezicht
Veel ziekenhuizen en ggz-instellingen worstelden de afgelopen jaren met hun financiële verslaglegging, vooral waar het de rechtmatigheid van de declaraties betrof. Horizontaal toezicht zou hier verbetering kunnen brengen en zou de administratieve last voor alle betrokken partijen kunnen beperken.
Transparantie en wederzijds vertrouwen moeten hierbij de uitgangspunten voor de informatie-uitwisseling. Bij de verticale verhouding tussen toezichthouder, zorgverzekeraar en zorgaanbieder is dat minder het geval. Het al dan niet slagen hiervan is mede afhankelijk van de kwaliteit van de administratieve organisatie binnen zorginstellingen.
Binnen drie jaar
Momenteel zegt ruim 60 procent van alle zorginstellingen dat ze met de huidige kwaliteit van hun administratie afspraken kunnen maken met het zorgkantoor, zorgverzekeraar en/of de gemeente over horizontaal toezicht, blijkt uit de Financiële Zorgthermometer die ieder kwartaal wordt uitgegeven door HEAD. De verwachting is dat de eerste afspraken over anderhalf tot twee jaar gemaakt zullen worden.