Ernstig demente mensen moeten euthanasie kunnen krijgen, ook als ze er zelf niet meer kunnen vragen. Wel moet er een wilsverklaring liggen uit de tijd dat ze dat ze nog wilsbekwaam waren. Dat staat in de nieuwe handreiking over euthanasie van het ministerie van Volksgezondheid.
In de handreiking uit 2012 stond nog dat een patiënt in staat moet zijn om zelf om euthanasie te vragen. Daardoor konden artsen soms een eerder vastgelegde euthanasiewens niet uitvoeren, ook als er een verklaring lag.
De richtlijn is daarom aangepast. “Patiënten met gevorderde dementie wekken soms de indruk niet ondraaglijk te lijden aan de dementie”, staat er nu. “Wel kan het duidelijk zijn dat een patiënt met gevorderde dementie ondraaglijk lijdt aan bijkomende lichamelijke aandoeningen, zoals ernstige benauwdheid of pijn. In die gevallen mag een dokter euthanasie toepassen, ook als een patiënt dit niet meer duidelijk kan maken in woord of gebaar.”
In de handreiking wordt het belang van een wilsverklaring benadrukt, maar ook van het gesprek met de huisarts. Voor het opstellen van een euthanasieverklaring is een handleiding toegevoegd.
‘Onmenselijk’
Tweede Kamerlid Carla Dik-Faber (ChristenUnie) vreest dat de versoepeling van de euthanasieregels de druk op artsen juist zal vergroten. “Van artsen wordt nu gevraagd om op basis van een schriftelijke wilsverklaring euthanasie uit te voeren, zonder dat zij daarover met de patiënt kunnen communiceren en zonder dat ouderen nog blijk kunnen geven van een doodswens”, zegt zij. “Dat is niet alleen onmenselijk voor de patiënten om wie het gaat, maar kunnen we ook niet van onze artsen vragen. Nu al ervaart twee derde van de artsen druk van bijvoorbeeld familie om een euthanasie uit te voeren. Dat wordt nu alleen maar sterker en dat baart me zorgen. Ieder leven is waardevol, ook als het te maken heeft met ouderdom, menselijke aftakeling en zorg.”
