HAARLEM - Geld aan de waslijn. ANP PHOTO XTRA KOEN SUYK
Van verschillende kanten is met verontwaardiging gereageerd op de constatering dat ziekenhuisbestuurders nog altijd royaal boven de Balkenende-norm verdienen. Uit een inventarisatie van het FD blijkt dat het gemiddelde salaris van ziekenhuisbestuurders in 2010 240 duizend euro bedroeg, vrijwel hetzelfde bedrag als in 2009.
Volgens het FD verdient ruim negentig procent van de ziekenhuis bestuurders meer dan de norm van 190 duizend euro die de bestuurdersvereniging NVZD en toezichthoudersvereniging NVTZ overeengekomen zijn. Deze code voorziet in de mogelijkheid om dertig procent naar boven af te wijken in geval van complexe marktomstandigheden. Volgens het FD zit veertig procent van de zorgbestuurders boven deze bovengrens.
Eigen vleeskeuring
Op grond van het beloningsonderzoek constateert het FD dat de beloningscode die de zorgsector zichzelf oplegt ot nu toe geen merkbaar resultaat heeft opgeleverd. Vakbond Abvakabo FNV concludeert daarom dat zelfregulering in de zorg niet werkt. “Een slager die zijn eigen vlees keurt”, omschrijft bestuurder Elise Merlijn het. Ze is verbolgen dat in de zorg overal regels voor zijn, behalve als het op de bezoldiging van topbestuurders aankomt. “Het bestuur geeft zichzelf een slechte naam door zoveel te verdienen, van publiek geld, terwijl overal bezuinigd wordt”, zegt Merlijn. “Ze zouden zich moeten schamen.’’
Normering
Als het aan gedoogpartij PVV ligt verdwijnt de eigen beloningscode en worden de inkomens onder de Wet Normering Topinkomens gebracht. Deze wet kent afhankelijk van de marktrisico’s drie beloningscategorieën, die uiteenlopen van een wettelijk vastgelegd maximum tot een meer geliberaliseerde vorm van beloning. Het beloningsregime van ziekenhuisbestuurders voorziet vooralsnog in een zekere mate van zelfregulering, maar daar komt als het aan de PVV ligt zo snel mogelijk een eind aan. “Blijkbaar kunnen bestuurders niet zelf de verantwoordelijkheid nemen om zich aan die code te houden”, aldus PVV-Kamerlid Karen Gerbrands tegenover Business News radio (BNR). “Wat ons betreft gaat de beloning van zorghuisbestuurders naar categorie één, net als het onderwijs, corporaties en de omroep.”
Ministersnorm
Oppositiepartij SP wil aan de wettelijke normering een maximum van 130 duizend euro verbinden. “We hebben de grootste moeite om de zorg overeind te houden, het laatste wat we nodig hebben zijn dikbetaalde bestuurders”, licht Kamerlid Renske Leijten het pleidooi voor de zogeheten ministersnorm toe. “Het moet klaar zijn met het gegraai aan de top van zorginstellingen, terwijl aan de onderkant aan alle kanten bezuinigd wordt.”
Vrijblijvend
Volgens econoom Marcel Canoy laat het FD-onderzoek zien dat de beloningscode “te vrijblijvend” is. “Het probleem is dat er geen goede sancties zijn om bestuurders te dwingen zich te houden aan de code”, aldus Canoy in een interview met BNR. Canoy vindt ook dat bestuurders zich te makkelijk de dertig procent extra toerekenen. “Het is van tweeën één”, vindt Canoy. “Of bestuurders krijgen er bij goede prestaties wat bij en bij slechte prestaties leveren ze in . Nu zien we zorgbestuurders die door handig onderhandelen vrolijk blijven cashen, terwijl ze er een zooitje van maken.”
Oude contracten
Volgens voorzitter Ruud Lapré van vereniging van zorgbestuurders NVZD zijn de uitkomsten van het beloningsonderzoek voor een deel terug te voeren op het feit dat de ziekenhuissector nog steeds vastzit aan veel oude contracten die niet onder de code vallen. Ook is een deel van de ziekenhuizen, met name de universitaire medische centra, niet lid van de NVZD. ‘De code heeft alleen betrekking op onze leden.’ Lapré zou dan ook graag zien dat de code meer legitimiteit krijgt en dus dwingender wordt. “Van ons hoeft de Wet normering topinkomens niet”, aldus Lapré. “Maar als hij er nu toch komt, is het goed dat opname van de code in de wet leidt tot meer legitimiteit.”
Maasstad
De lijst van topverdiener in de ziekenhuissector wordt aangevoerd door bestuursvoorzitter Paul Smits van het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam. Hij verdiende vorig jaar 391.654 euro. Het ziekenhuis ligt al enige tijd onder vuur van de media vanwege problemen met besmetting van patiënten met een resistente bacterie. Op nummer twee staat Emile Lohman, die later dit jaar afscheid neemt als bestuursvoorzitter van het Universitair Medisch Centrum St. Radboud in Nijmegen. Hij verdiende in 2010 382.932 euro.
Ontslag
Onder de nieuwkomers in 2010 verdiende bestuurder Rik Riemens van het Flevoziekenhuis met een jaarsalaris van bijna 315 duizend euro het meest. Riemens trad in 2010 in Almere aan om later dat jaar alweer uit dienst te gaan. Het FD zegt zijn beloning te hebben omgerekend naar een jaarsalaris, maar te hebben gecorrigeerd voor ontslagvergoeding.
