Met de verkiezingen in het zicht is de zorgsector weer volledig in beeld. Rapporten en adviezen over de houdbaarheid van de zorg volgen elkaar in rap tempo op. Het leuke daarin is dat met name de heer Bos en de heer Klink met adviezen komen die miljarden euro’s zouden kunnen besparen. De vraag is dan ook logisch waarom ze deze ideeën niet uitgevoerd hebben toen ze daadwerkelijk financieel en inhoudelijke verantwoordelijk waren?
Probleemeigendom
Misschien is de kern van de discussie wel dat een gemiddelde burger zich niet herkent in het probleemeigendom van de financiering van zorg. Veelal is niet bekend wat de kosten van een eventuele, afzonderlijke behandeling zijn. Dat heeft mijn inziens te maken met de visie op de verzorgingsstaat. Een zorgbehoeftige krijgt een etiket opgeplakt en ‘alles’ wordt voor haar bepaald en betaald en de keuze maximaal ingeperkt. Wat dienen we dan te veranderen op korte termijn? We zullen nadrukkelijk moeten bepalen wat iemand wenst of nodig heeft en wat vanuit maatschappelijke (zorg)gelden ingevuld dient te worden.
Introductie systeemprikkels
De grootste winst op korte termijn valt te halen op het daadwerkelijk implementeren van systeemprikkels die tot het gewenste gedrag leiden voor alle partijen. De huidige wijze van contractering zorgt ervoor dat er geen structurele verschuivingen in de zorgmarkt ontstaan waarbij nieuwe initiatieven geen ruimte krijgen om tot ontplooiing te komen. Organisaties die maximaal inspelen op de maatschappelijke behoefte (alleen zorg leveren als het moet en bieden van preventie) en daarmee onderscheidend zijn, moeten in hun ontwikkeling niet geremd kunnen worden door procesbeperkingen. Dit geldt zowel voor de daadwerkelijke zorgconcepten als het gebruik van technologie. Het daadwerkelijk laten kiezen (ook financieel!)van de cliënten zelf is het uiteindelijke doel.
Durf te denken in uitkomsten
Het is een goede ontwikkeling dat steeds meer gesproken over het vastleggen van uitkomsten. In de huidige zorg / AWBZ systematiek staat de prikkel volledig verkeerd. Nu zorgen instellingen ervoor zoveel mogelijk te produceren tegen een vastgestelde prijs waardoor het instellingsbudget vol gemaakt wordt. Resultaatfinanciering maakt dat professionals, cliënten en instellingen nadrukkelijk met elkaar de resultaten en de weg erna toe vastleggen en dat de inhoudelijke invulling veel meer komt te liggen bij de professionals.
Het algeheel welbevinden van cliënten moet dus centraal staan en niet het ‘draaien van uurtjes’. Daarvoor is nodig om het lef te hebben de financiering en verantwoording van zorg op een integrale wijze te organiseren. Over de financieringsschotten heen. Dan is de relatie zorgprofessional – cliënt maximaal te faciliteren. En daar draait het volgens mij allemaal om!
Jan Verschuren
Bestuurder BTN
BTN is een van de partijen die betrokken is bij het Grote Zorgdebat dat op 29 augustus in Nieuwegein wordt gehouden. Kijk voor meer interviews op Skipr webtv.