Een blik op de recent gepubliceerde strategische agenda van de bewindslieden van VWS geeft een mooi doorkijkje naar een doorbraak in de zorg. Naar anders werken: met minder regels, taakherschikking en meer zelfredzaamheid.
Domeindiscussies over wie welke verrichting declareert, passen hier niet langer bij. Integrale zorg dichtbij patiënten, zoveel mogelijk in hun eigen omgeving, wél.
De komende weken wordt ook de laatste hand gelegd aan de Hoofdlijnenbrief van staatssecretaris van Rijn aan de Tweede Kamer. Deze brief schetst het inhoudelijk scenario voor de nieuwe inrichting van de langdurige zorg. Met minder regels, taakherschikking en meer zelfredzaamheid. Belangrijke voorwaarden voor een echte hervorming van de zorg.
Paradigma’s
Het is evident dat de scheidslijn tussen cure en care verder zal vervagen. Bestaande paradigma’s in de zorg kunnen dan niet langer leidend zijn. Artsen en verpleegkundigen moeten ieder vanuit hun eigen professionele achtergrond samen met de patiënt/cliëntvertegenwoordigers de mate van zelfredzaamheid van de patiënt beoordelen. Anders werken betekent ook anders opleiden. Niet langer instellingsgericht opleiden, maar opleiden vanuit de patiënt. Zijn zorgvraag moet leidend zijn voor het bepalen van een passend zorgaanbod.
Geen knip
Voor V&VN is het vanuit het perspectief van de patiënt van groot belang dat er geen ‘knip’ ontstaat in de zorg. Dat er verschillende financieringsstromen in de langdurige zorg bestaan, mag voor individuele zorgvragers geen belemmering opleveren voor goede zorg. Daar past ook een goede inhoudelijke discussie bij over welke onderdelen wel en niet tot het basispakket behoren en wie deze zorg bieden. Hier ligt ook een belangrijke rijke rol weggelegd voor de verpleegkundig specialist. Door taakherschikking tussen artsen en verpleegkundig specialisten en verpleegkundigen is veel mogelijk en kunnen de kosten omlaag.
Terughoudend
Domeindiscussies, ook binnen disciplines over wie welke verrichting declareert, passen niet langer bij de langdurige zorg van de toekomst. Centraal staat de vraag van de patiënt. Als premiebetaler, maar ook als onderdeel van de samenleving. Dat is de echte paradigmashift! Terughoudend medisch en verpleegkundig handelen, met zorg die wel beschikbaar is op het moment dat zelf- en mantelzorg niet langer toereikend zijn. V&VN bepleit een eenvoudige zorgstructuur in wijken waar mensen elkaar kennen en waar snel kan worden ingespeeld op veranderingen in de zorgbehoefte van de burger. Verpleegkundigen en verzorgenden zijn degenen die daarin bij uitstek een centrale rol vervullen, samen met de huisarts.
In de buurt
Wijkverpleegkundige en huisartsen vormen zo samen de zorgkern in een buurt en leggen waar nodig de relatie met andere hulpvormen, zoals de jeugdzorg en de ggz. Buurtzorg toont al een tijd succesvol aan dat in 1 op 1 situaties zonder bureaucratische rompslomp goede zorg mogelijk is en ook het project Zichtbare schakels bewijst het succes van een regelvrije ruimte. Het is een uitstekende basis voor de verdere integrale aanpak van zorg. Dichtbij de burger, zoveel mogelijk in diens eigen omgeving.
Concreet maken
Ook de strategische agenda van VWS dicht de wijkverpleegkundige een belangrijke functie toe, namelijk zorg nabij mogelijk maken. Het is nu zaak dat dit perspectief ook in de Hoofdlijnenbrief aan de Tweede Kamer wordt vertaald in concreet beleid. Met taakherschikking van de wijkverpleegkundige als basis en de in het regeerakkoord vastgelegde middelen kunnen we samen veel bereiken!
Henk Bakker
Voorzitter Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN)