De afgelopen 25 jaar zijn de collectief gefinancierde zorguitgaven twee keer sneller gegroeid dan de economie. In deze kabinetsperiode stijgen de zorguitgaven verder: van 60 miljard euro in 2010 naar 75 miljard euro in 2015, exclusief eventuele overschrijdingen. Bij ongewijzigd beleid zullen de zorguitgaven exploderen.
Pijnlijke ingrepen
Deze explosie van de zorguitgaven is op den duur onhoudbaar. Of de zorgkosten moeten omlaag, of de overheid zal elders op de Rijksbegroting moeten bezuinigen, of de zorgpremies moeten fiks omhoog. Pijnlijke ingrepen zijn op den duur onvermijdelijk. Probleem bij het nemen van deze maatregelen is dat mensen zich nauwelijks bewust zijn van deze forse kostenstijging. Daarom moet het kostenbewustzijn omhoog.
Toekomstscenario’s zorguitgaven
In dat licht is het een goede zaak dat het Centraal Planbureau gaat starten met een grote studie naar de stijging van de zorguitgaven en daarbij toekomstscenario’s zal opstellen. De minister van VWS stuurt de opzet van deze studie binnenkort naar de Tweede Kamer.
De rekening
Een bijkomend probleem is dat veel mensen nauwelijks weten wat de zorg precies kost. Men denkt: Zorgkosten? Dat is toch mijn verzekeringspremie van ongeveer 100 euro per maand? In werkelijkheid kost de zorg 4500 euro per persoon per jaar. Want naast de nominale premie betaalt men tamelijk onzichtbaar via de inkomensafhankelijke premie, de AWBZ-premie en de belastingen mee aan de zorg.
Ook ziet de gemiddelde Nederlander nooit een rekening van een arts of ziekenhuis. Het kostenbewustzijn kan omhoog door patiënten standaard een rekening of een kostenoverzicht te sturen, door patiënten te laten pinnen of cash te laten betalen, door hogere eigen bijdragen te vragen en door het eigen risico te verhogen.
Verhoging van het kostenbewustzijn is nodig. Anders vallen de benodigde maatregelen om de zorgkosten te beheersen rauw op het dak.