Het zorgstelsel is door de niet aflatende regelzucht ontspoord. Positieve ontwikkelingen als het pgb en zorg thuis worden kapot gemaakt “in een bureaucratische maalstroom”. Dat zegt oud-politica en emeritus hoogleraar medische ethiek Heleen Dupuis in de Provinciaal Zeeuwse Courant (PZC).
Met haar opmerkingen neemt VVD-oudgediende Dupuis (1945) een voorschot op de Van Randwijk-lezing die ze op 5 mei in Vlissingen geeft. Ondanks haar afscheid als senator en voorzitter van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) toont ze nog altijd grote betrokkenheid bij de zorgsector.
Zo is ze van mening dat het persoonsgebonden budget “helemaal is vastgelopen”. “Ik heb er zelf mee te maken gehad, door mijn echtgenoot die tien jaar geleden is overleden”, aldus Dupuis in PZC. “Hij was dement en ik had 24-uurs zorg in huis geregeld. Niemand snapte het precies en de wet werd dus ook heel willekeurig uitgevoerd. Volkomen waanzin.”
Zelf ziet ze meer in het Finse systeem. “Als iemand daar verzorgbehoeftig is en in huis wordt opgenomen, dan betaalt de overheid daarvoor, zodanig dat de verzorgende voor een deel in zijn of haar onderhoud kan voorzien. Kijk dan eens naar hoe het in ons land is geregeld. Degene die in huis wordt genomen, krijgt minder AOW. In Nederland wordt alles kapot gemaakt in een bureaucratische maalstroom.”
Afvinklijstjes
Volgens Dupuis gaat 30 procent van de tijd in de zorg op “aan het afvinken van lijstjes”. “Ik denk dan: snappen jullie niet waar het over gaat? Wat er nu gebeurt slaat zo in het tegendeel om van wat we voor de samenleving beogen. We zijn ernstig ontspoord. Neem de gehandicaptenzorg. In instellingen heb je gangen vol specialisten, die de hele dag bezig zijn alle regels door te wroeten. Dat is zo verschrikkelijk.”
Wat Dupuis betreft zijn ook de financiële verhoudingen zoek. “Ik vind onderwijs nog belangrijker dan volksgezondheid. Immers: goed onderwijs kan tot een betere volksgezondheid leiden. We geven 30 miljard uit aan onderwijs. Dat is veel te weinig. En 80 miljard aan gezondheidszorg. Dat is veel te veel.
Krankzinnige prijzen
Dupuis bevindt zich naar eigen zeggen “in een fase die meer rust geeft”. Wel maakt ze nog deel uit van een adviescommissie, die zich bezig houdt met de vraag wat er in het verplichte basisverzekeringspakket moet worden opgenomen. “Dat voelt als een echte baan, vooral vanwege de lastige morele dilemma’s”, zegt Dupuis. “Het is een constant gevecht tegen de farmaceutische industrie over hele dure medicijnen. Mijn eerste man is aan kanker overleden. Hij kreeg morfineachtige preparaten. Tien tabletten voor 247 euro, dat zag ik op het doosje staan. Van artsen hoorde ik dat de werkelijke kostprijs een paar cent was. Zo krankzinnig zijn de prijzen dus.”