De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) gaat haar boekje te buiten door te stellen dat verpleeghuizen moeten voldoen aan de eisen van het kwaliteitskader om in aanmerking te komen voor een financiële injectie van 1,3 miljard euro van de rijksoverheid. Dit zegt Jacqueline Joppe, vicevoorzitter van brancheorganisatie ActiZ, in een gesprek met Skipr. Volgens haar moet de overheid geld vrijmaken voor investeringen in álle verpleeghuizen.
De NZa heeft onlangs doorgerekend wat de financiële effecten zijn als verpleeghuizen zorg verlenen op basis van het kwaliteitskader, opgesteld door het Zorginstituut. De zorgautoriteit heeft geconstateerd dat “een aantal verpleeghuizen” vrijwel voldoet aan de eisen van het kwaliteitskader. Om alle verpleeghuizen op dezelfde manier te laten werken is 1,3 miljard euro nodig. De NZa stelt randvoorwaarden aan onder meer medewerkersproductiviteit en overhead.
Op verzoek van ActiZ en het ministerie van Volksgezondheid heeft de NZa berekend wat het betekent als ouderenzorgaanbieders het kwaliteitskader moeten implementeren. Volgens Jacqueline Joppe redeneert de NZa andersom door te stellen dat het geld moet worden geïnvesteerd in verpleeghuizen die al goed aan de eisen van het kwaliteitskader voldoen.
“De NZa gaat daarmee op de stoel van de bestuurder zitten, want bedrijfsvoering is toch echt iets waar de organisatie keuzes over maakt”, zegt Joppe, in het dagelijks leven voorzitter van de raad van bestuur van Zorggroep Elde. “De NZa heeft als doel om kostprijsonderzoek te doen en vervolgens toezicht te houden op een fatsoenlijk inkoopbeleid van verzekeraars en een correcte uitvoering door de aanbieders.”
Geen blauwdruk
De roep van de NZa om generieke normen in de verpleeghuiszorg in te voeren, noemt Joppe “inconsequent” omdat het ministerie van VWS de afgelopen jaren nadrukkelijk heeft gepleit voor maatwerk voor individuele verpleeghuisbewoners. Als het aan Joppe ligt, komt er geen blauwdruk voor hoe iedere organisatie in de VVT eruit moet zien.
De vicevoorzitter van ActiZ wil graag in gesprek met de NZa, ten eerste om gezamenlijk een methodiek te ontwikkelen om tot een goede verdeling van gelden te komen, zoals destijds ook in het programma Waardigheid en Trots is gedaan. Daarin is toen onder meer gesproken met ondernemings- en cliëntenraden. Ten tweede wil Joppe met de NZa bespreken hoe het voorstel van de zorgautoriteit om organisaties meer van elkaar te laten leren vorm kan krijgen.
Joppe benadrukt dat het belangrijk is dat er geld gaat naar VVT-instellingen. “Er is te weinig geïnvesteerd de afgelopen jaren. Ik wil in mijn organisatie een slag kunnen maken met ICT en ik wil heel graag meer medewerkers erbij. Dit geldt voor iedereen in de ouderenzorg, we hebben die middelen nodig.”
Slimmer opleiden
De belangrijkste opgave waar de care zich voor gesteld ziet, is de arbeidsmarkt. “Het imago van de VVT moet verbeterd worden en we moeten slimmer opleiden.” Joppe wijst erop dat de sector meer jongeren die Verpleegkunde studeren moet interesseren voor de ouderenzorg, zodat ze niet automatisch kiezen voor ziekenhuizen. Dit laatste zegt ze overigens wel te begrijpen, omdat zijzelf ooit begon als verpleegkundige in een ziekenhuis. “Ik dacht dat de Intensive Care dé plek voor mij was. Maar ik bleek het verschrikkelijk te vinden.”
Toen Joppe met de ouderenzorg in aanraking kwam, vond ze dat veel interessanter dan ziekenhuiszorg. “Als je het vak kiest omdat je van mensen houdt en iets voor hen wilt betekenen, zit je in de ouderenzorg goed.” Ze pleit ervoor om Verpleegkundestudenten veel meer dan nu in aanraking te laten komen met ouderenzorg. Ze pleit voor meer stageplekken in de VVT en voor versnelde, korte opleidingsvarianten voor zij-instromers.
Zorg thuis
Naast de 1,3 miljard euro die de sector nodig heeft voor zaken als voldoende personeel en goede ICT, moet er volgens Joppe ook geld komen voor zorg thuis. Steeds meer ouderen wonen steeds langer thuis, ze spreekt in dit verband van een “waanzinnig goed geslaagde transitie”. Maar die ouderen hebben thuis wel zorg nodig. Alles bij elkaar genomen, zou de overheid tussen de 2 en 3 miljard euro in totaal moeten uittrekken voor de VVT-sector, volgens Joppe.
Gezien de uitdagingen in de ouderenzorg de komende decennia stelt het Joppe teleur dat de Tweede Kamer onlangs een voorstel afschoot van de SP om 300 miljoen te investeren in de sector. De partijen die met elkaar praten over een kabinetsformatie willen dit regelen in een definitief regeerakkoord.
“Stel dat het regeerakkoord er heel rap is. Voordat dat allemaal in beleid is geëffectueerd, zijn we al gauw zeker een half jaar verder. Voor je het weet is het 2018.” Ze noemt 2017 een “verloren jaar”, terwijl zorginstellingen wel al vanaf 1 juni aanstaande de opdrachten uit het kwaliteitskader moeten gaan uitvoeren om de kwaliteit van zorg te verbeteren. Joppe waarschuwt: “Met de huidige middelen is dat gewoon onmogelijk.”
