Zorgverzekeraars wegen de stand van de wetenschap en praktijk nog onvoldoende mee in hun zorginkoop. Wel hanteren zorgverzekeraars in toenemende mate ‘gepast gebruik’ als dwingend criterium. Dat blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Volgens de NZa worden de standpunten van het Zorginstituut over de stand van wetenschap en praktijk (swp) door de meeste zorgverzekeraars nog onvoldoende contractueel vastgelegd en beperkt betrokken bij de zorginkoop. “De positieve uitzondering hierop is CZ”, aldus de NZa. “Op dit onderdeel beschouwt de NZa deze zorgverzekeraar best practice.”
Ook het gebruik van de gezamenlijk ontwikkelde kwaliteitsindicatoren komt nog niet goed van de grond. Daarnaast kunnen de zorgverzekeraars transparanter zijn over de vraag of en in hoeverre zij deze kwaliteitsindicatoren hanteren. Als verzachtende omstandigheid merkt de NZa op dat deze kwaliteitsindicatoren nog maar recent zijn ontwikkeld.
Positief is de NZa over het feit dat zorgverzekeraars aandacht besteden aan gepast gebruik bij de contracten die zij afsluiten met aanbieders van medisch-specialistische zorg en geestelijke gezondheidszorg. De NZa vindt het belangrijk dat zorgverzekeraars en zorgaanbieders afspraken maken over gepast gebruik van zorg. Op die manier voorkomen zij samen dat patiënten te weinig, teveel of overbodige behandelingen krijgen, en wordt de zorgpremie niet onnodig hoger.
Uit het onderzoek van de NZa blijkt dat zorgverzekeraars bepalingen opnemen in hun contracten met zorgaanbieders dat de zorg ‘redelijkerwijs aangewezen’ moet zijn. Ook leggen zij vast dat er gecontroleerd wordt of de zorg gepast is en verwerken zij bevindingen uit deze controles in hun contracten voor het volgende jaar.
Afbakening
Zorgverzekeraars maken bovendien afspraken met zorgaanbieders waar hoog complexe zorg het beste geleverd kan worden. Ook houden ze zich daarbij aan het beleid van de beroepsverenigingen. Daarnaast hebben de zorgverzekeraars de standpunten uit het advies ‘Geneeskundige ggz’ in hun afspraken met aanbieders in de ggz verwerkt, over welke behandelingen of interventies wel of niet tot de geneeskundige ggz horen.
De aanbevelingen over gepast gebruik van zorg uit datzelfde advies over de geneeskundige ggz, worden daarentegen niet altijd meegenomen bij de contractafspraken. Zorgverzekeraar DSW doet dit nog het beste, aldus de NZa.
Momenteel ontwikkelden zorgverzekeraars, zorgaanbieders en patiëntenorganisaties indicatoren om de kwaliteit van de zorg te kunnen meten. Over de toepassing daarvan worden nu nog weinig afspraken gemaakt in de contracten. Het zou goed zijn als zorgverzekeraars voor 1 april 2017 duidelijk aangeven welke van deze kwaliteitsindicatoren zij gaan toepassen bij de inkoop van zorg voor 2018.