Ruim de helft van de ziekenhuisbestuurders wil het liefst dat medisch specialisten in loondienst werken, terwijl de rest er geen bezwaar tegen heeft als specialisten als vrijgevestigde blijven werken. Dit blijkt uit een peiling onder 43 bestuurders, uitgevoerd door adviesbureau Roland Berger in opdracht van het Financieele Dagblad (FD).
De politieke partijen D66, GroenLinks, PVV, SP en PvdA willen dat medisch specialisten verplicht, of zoveel mogelijk, in loondienst van het ziekenhuis gaan werken. Zij veronderstellen dat de zorg hierdoor efficiënter en goedkoper wordt. VVD en CDA willen daarentegen dat medisch specialisten de vrijheid houden om voor een dienstverband te kiezen. De VVD denkt dat artsen verplicht in loondienst stellen, het streven naar kwaliteit beperkt.
Uit de peiling onder 43 ziekenhuisbestuurders komt een verdeeld beeld naar voren: 25 van hen willen het liefst dat specialisten in loondienst werken, terwijl 18 geen bezwaren of juist voordelen zien wanneer medisch specialisten als vrijgevestigde blijven werken. Thijs Stoop van adviesbureau Roland Berger zegt tegen het FD: “Er zit per definitie spanning tussen het belang van het ziekenhuis en medisch specialisten, vergelijkbaar met een alledaagse werkgever-werknemerverhouding. Bij een loondienstmodel lijkt dit minder, maar ook in die situatie zijn duidelijke afspraken nodig.”
Belangen
Eén van de argumenten van voorstanders voor loondienst is dat de belangen tussen ziekenhuizen en medisch specialisten meer op één lijn komen. “Specialisten in loondienst zijn elke maand zeker van hun salaris”, zegt Nicolet Zeller, lid van de raad van bestuur van Ziekenhuis Gelderse Vallei. “De factoren die een rol spelen bij beslissingen zijn enkel gericht op het belang van de patiënt.”
Volgens Mark Kramer, bestuurder van het VUmc in Amsterdam, is het soort arbeidsrelatie niet van doorslaggevend belang voor de kwaliteit van de zorg die een ziekenhuis levert. “Er zijn genoeg goed presterende ziekenhuizen te noemen waar ook vrijgevestigden werken.” Als voorbeeld noemt hij het Rijnstate-ziekenhuis in Arnhem waar hij in de raad van toezicht zit. Kramer vindt dat de discussie over het dienstverband vertroebeld is. Volgens hem gaat het niet over geld, maar over zeggenschap. “Professionals willen graag zeggenschap hebben over de omgeving waarin zij werken.”
Het Centraal Planbureau (CPB) concludeerde in een rapport in 2015 dat het verplicht in loondienst stellen van de medisch specialisten in eerste instantie weinig oplevert. Volgens het CPB werken zij minder hard en zou de maatregel de eerste tien jaar vooral geld kosten: in totaal maximaal 2 miljard euro.