Fünf Sterne Bewertung
Ziekenhuizen zijn scherper op de controle van medicatie bij opname en ontslag als mede op de naleving van verschillende richtlijnen. Daarmee is de patiëntveiligheid opnieuw verbeterd. Dat stelt de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) op basis van onderzoek NIVEL en EMGO+ Instituut.
Blijkens het onderzoek is de medicatieverificatie bij opname, dat wil zeggen de controle van alle medicijnen die een patiënt bij opname neemt, met 39 procent toegenomen. In 2012 werd dit bij minder dan de helft van de patiënten gedaan. Ruim acht van de tien patiënten (82 procent) krijgt nu een volledige medicatiecheck bij opname. Onder patiënten die ontslagen worden, ligt dit percentage op 44 procent, een toename van 25 procent. Dit relatief lage percentage is volgens de NVZ te wijten aan technische belemmeringen bij ontslag.
Lagere sterfte
Ook de naleving van de richtlijnen ter voorkoming van wondinfecties na een operatie is sterk gestegen. Het nalevingspercentage ligt nu op 73 procent. De NVZ merkt daarbij op dat het in individuele situaties soms nodig kan zijn om in het belang van patiënten van een richtlijn af te wijken. Dankzij de betere naleving van de richtlijnen in combinatie met een betere behandeling van ernstige sepsis is de ziekenhuissterfte door infecties de afgelopen jaren gedaald met 15 procent. Daarmee is de doelstelling voor dit thema behaald.
Aandachtspunten
Hoewel de patiëntveiligheid is verbeterd, zijn er volgens de NVZ nog aandachtspunten. Zo is bij het toedienen van risicovolle medicatie de controle door een tweede zorgverlener door beperkte capaciteit niet altijd mogelijk. Barcodetechnologie kan hier deels uitkomst bieden, denkt de NVZ. Ook blijken veel ziekenhuizen nog niet in staat om relevante patiëntveiligheidsindicatoren automatisch te berekenen. Dit is onder meer nodig om de registratielast in ziekenhuizen te verminderen. Daarnaast monitoren ziekenhuizen de medicatieveiligheid vaak nog op verschillende manieren. Een eenduidige berekening en vergelijking tussen ziekenhuizen is op deze manier dan ook nog niet mogelijk.
Centrale coördinatie
De ziekenhuizen zetten zich sinds 2008 in om de patiëntveiligheid te verbeteren op basis van tien veiligheidsthema’s uit het VMS Veiligheidsprogramma. Het NIVEL en EMGO+ Instituut van het VUmc evalueerden de implementatie van deze tien thema’s in 2011-2012 voor het eerst. Deze thema’s zijn nu opnieuw geëvalueerd, met bijzondere aandacht voor de vier thema’s waar de ziekenhuizen op achterliepen. Om de implementatie van de vier veiligheidsthema’s verder te bevorderen en de behaalde resultaten in de praktijk te borgen, zijn per thema verschillende maatregelen nodig. Daarbij kan worden opgemerkt dat de richtlijnen inhoudelijk zijn herzien. Dit heeft volgens de NVZ te maken met het beschikbaar komen van nieuwe inzichten over de effectiviteit van richtlijnen, het feit dat een aantal stappen uit deze richtlijnen inmiddels routine zijn geworden, en door de implementatie van EPD’s in Nederlandse ziekenhuizen. De NVZ pleit in dit verband voor meer centrale coördinatie. Een goed vertrekpunt is de EPD Indicator Scan, waarvan de uitkomsten inzicht bieden in welke gegevens benut kunnen worden.
