“Alles wat niet globaal óf niet lokaal is krijgt het moeilijk in de toekomst.” Dat stelde Marc van der Linden, lid van de raad van bestuur van Eneco, tijdens de netwerkbijeenkomst MVO Netwerk Zorg op 8 december.
De duurzame energieleverancier was gastheer in haar hoofdkantoor in Rotterdam. In een notendop schetste Van der Linden de trend die niet alleen in de energiesector heerst. Alles wordt of grootschaliger, of kleinschaliger.
“En dat zie je ook in de zorg: alles gaat steeds meer decentraal geregeld”, aldus Marc van der Linden. Uiteindelijk wordt het zo decentraal dat de regie in handen ligt van de cliënt. Of de consument. “Mensen vinden het heerlijk om dingen eigenhandig te doen en zelf in control te zijn.” In de energiebranche is dat goed te zien aan de populariteit van slimme meters onder consumenten. Op dezelfde wijze zouden zorgbestuurders inzicht moeten krijgen in de energieprestaties van hun gebouwen.
Besparing
Maar daar schort het nog aan, vindt Marc van der Linden. Energiebesparing in zorggebouwen komt maar niet van de grond. Ongeveer 70 procent gebruikt te veel energie, heeft een slecht binnenklimaat en voldoet niet aan de behoeften van gebruikers en eigenaren. Met andere woorden: veel zorgvastgoed is niet duurzaam. En dat is jammer, want de totale hoeveelheid zorgvastgoed is ongeveer 30 miljoen vierkante meter, op een totaal van 170 miljoen aan utiliteitsbouw. Er valt dus nog een wereld te winnen.
Flexibel
Het gaat niet alleen om energiebesparing of een lage ecologische voetafdruk. Duurzaamheid in zorgvastgoed betekent ook flexibel (ver)bouwen om te kunnen inspelen op veranderingen in de zorg. En het creëren van een prettige omgeving voor personeel en cliënten/patiënten. Op de bijeenkomst van MVO Netwerk Zorg vertelden ziekenhuis Tergooi en De Friesland Zorgverzekeraar hoe ze daarvoor groen en natuur inzetten bij de nieuwbouw (Tergooi) en in de verbetering van zorg (DFZ). Radboudumc filosofeerde met de deelnemers over de impact van robots, drones, zelfsturende auto’s en andere technieken op klimaatverandering en de rol van vastgoed daarin. Een van de conclusies: we weten nog niet welke kant het opgaat, en dus moeten we flexibel ontwerpen want nieuwe zorggebouwen hebben een levensduur van minstens 60 jaar.
Soort startup
Tijdens de bijeenkomst presenteerden Eneco en DuraVermeer hun samenwerking die nu ongeveer een jaar oud is: Zorgenoten (met één g, wat staat voor gedeelde zorg). “Het is eigenlijk een startup binnen een groter geheel”, zegt Boudewijn Janse de Jonge van Eneco. Ze zijn met veel instellingen in gesprek, maar er is nog wel koudwatervrees voor de nieuwe vormen van contractering, zo constateert zijn collega Michiel Houwing. Zorgenoten biedt duurzame oplossingen op 4 niveaus, van zo’n 10 procent energiebesparing door inzicht (vergelijk de slimme meter bij de consument) tot volledig toekomstbestendig zorgvastgoed. Dat laatste realiseerden zij bij de 3 verpleeghuizen van Amstelring, die stammen uit de jaren ‘70/’80. Inmiddels hebben zij ook opdrachten voor Cordaan. De eenvoudige methode van energiebesparing passen ze toe bij zo’n 40 zorgorganisaties.
