De ouderenorganisatie KBO maakt zich zorgen nu het budget voor de Wmo in 2017 met 179 miljoen euro wordt verlaagd. Om aandacht voor misstanden te vragen, heeft de organisatie twee trapliften weggegeven, die gemeenten vaak weigeren aan senioren.
‘Op ons hoeft u niet te rekenen, gaat u maar verhuizen.’ Dat is wat veel ouderen van hun gemeente horen als ze een traplift aanvragen, stelt KBO. “Ouderen moeten langer thuis blijven wonen, maar als daar voorzieningen voor nodig zijn, geven veel gemeenten niet thuis.” Gemeenten spelen een belangrijke rol bij het langer zelfstandig wonen. Via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) kan de gemeente kijken welke oplossingen mogelijk zijn.
Volgens Directeur Manon Vanderkaa van KBO hanteert elke gemeente bij de aanvraag voor een traplift zijn eigen spelregels. “Dus het is mogelijk dat je in gemeente A geen traplift krijgt, maar dat je er in de buurtgemeente wel een zou hebben gekregen. Bovendien doen veel gemeenten er alles aan om mensen te ontmoedigen een aanvraag in te dienen. Ze krijgen vaak bij het eerste telefoontje al te horen dat een aanvraag geen zin heeft.”
‘Lost u het zelf maar op’
‘Gaat u maar verhuizen naar een gelijkvloerse woning’, is de meest gehoorde afwijzing van de gemeente, zeker als mensen een eigen huis hebben. Vanderkaa: “Oftewel: lost u het zelf maar op. Maar verhuizen is ingrijpend, financieel én emotioneel. Als er al gelijkvloerse woningen beschikbaar zijn, want die zijn dun gezaaid en vaak onbetaalbaar.” Ze wijst er bovendien op dat veel ouderen in hun buurt een netwerk hebben opgebouwd van mensen die hen helpen als iets gedaan moet worden.
Een andere veel gehoorde reden tot afwijzing is de ‘voorzienbaarheids-regel’: als je had kunnen voorzien dat er problemen zouden komen, krijg je geen hulpmiddel. Zo kreeg een 91-jarige van de gemeente een afwijzingsbrief want ‘hij had kunnen voorzien dat hij ouder zou worden.’ Volgens Vanderkaa blijkt uit verschillende rechtbankuitspraken dat een voorziening niet om die reden mag worden geweigerd. “De enige situatie waarin een gemeente de aanvraag mag afwijzen, is bijvoorbeeld dat iemand die niet kan traplopen van een gelijkvloerse woning verhuist naar een huis met trap.”
Eenduidig beleid
Ondertussen gaan veel ouderen die een traplift nodig hebben zonder traplift door het leven, volgens KBO. Als het kan, kopen ze er zelf eentje, maar niet iedereen kan dat betalen. De kosten kunnen uiteenlopen van 3.000 tot 15.000 euro. Daarom heeft de KBO twee trapliften weggeven aan mensen die het nodig hebben, in de hoop dat de discussie hierover zal losbranden en dat gemeenten hier een eenduidig beleid over gaan voeren.