Sinds enige jaren gaat zorgverzekeraar CZ flexibeler om met cliënten die een betalingsachterstand oplopen. De effecten zijn duidelijk merkbaar. CZ meldt fors minder wanbetalers aan bij het Zorginstituut Nederland en 90 procent van de achterstanden wordt ingehaald.
CZ voert sinds 2013 een debiteurenbeleid dat rekening houdt met de omstandigheden waarin iemand verkeert. “Mensen kiezen er niet bewust voor, maar worden overvallen door levensgebeurtenissen zoals werkeloosheid, arbeidsongeschiktheid, scheidingen, overlijdens en dergelijke. Wij geloven niet in ‘one size fits all oplossingen’ maar bieden echt maatwerk”, legt woordvoerder Els Potma uit. “Als we zien dat mensen een achterstand hebben bellen we ze. We openen het gesprek niet met: ‘wanneer gaat u betalen’, maar met: ‘hoe kunnen we u helpen’.”
Regelingen
Waar het verschuldigde bedrag vroeger in zes maanden moest zijn afbetaald en met een minimum van 50 euro per maand moest worden afgelost vraagt CZ nu aan de klant wat hij kan missen. “Wij kunnen niet bij de klant in zijn portemonnee kijken”, zegt Potma. “Als deze pas over twee maanden wil beginnen met afbetalen omdat hij dan bijvoorbeeld vakantiegeld ontvangt dan kan dat. En hij geeft ook zelf aan welk bedrag per maand hij kan aflossen.”
De afgelopen vier jaar is hierdoor het debiteurensaldo bij CZ ieder jaar afgenomen, terwijl het aantal cliënten toenam. Het aantal nieuwe betalingsregelingen per maand is in ruim 3 jaar tijd van vijfduizend per maand gegaan naar 25 duizend.
Ook de effectiviteit van de regelingen is toegenomen, van 70 procent naar ruim 90 procent. Dat wil zeggen dat de zorgverzekeraar in 2013 70 procent van de achterstand nog kon terughalen en nu ruim 90 procent. “We moeten misschien wat langer wachten op ons geld maar krijgen het uiteindelijk wel, zonder dat de klant op extra kosten is gejaagd door incassobureaus of boetes vanuit overheidswege”, zegt Els Potma.
Boete
Met het sociale beleid wil CZ ook voorkomen dat cliënten als wanbetaler moeten worden aangemeld bij het Zorginstituut Nederland. Vanuit de wet- en regelgeving moeten mensen daar worden aangemeld wanneer ze maanden geen premie hebben betaald, maar ze krijgen daar ook nog eens een flinke boete bovenop hun premie. Die moet net zo lang worden betaald tot ze door de zorgverzekeraar worden afgemeld.
“Dit terwijl ze al geen geld hebben”, zegt Potma. “Heel onlogisch vinden wij en daarmee help je mensen niet. Door een regeling met de klant te treffen hoeven wij ze niet aan te melden bij het zorginstituut, hoeft de klant die bestuursrechtelijke boete niet te betalen en kan hij op een manier die hem zelf past starten met afbetalen. En ook al lopen regelingen soms erg lang, uiteindelijk zijn deze succesvoller dan het strikte beleid dat vroeger werd gevoerd.”
Koploper
Het aantal mensen dat is aangemeld bij het Zorginstituut Nederland voor de wanbetalersregeling is door deze aanpak van CZ ook daadwerkelijk gedaald. “Sinds het derde kwartaal van 2015 is hierdoor zelfs een landelijke daling bij het Zorginstituut Nederland gerealiseerd”, zegt Potma. “CZ heeft 21 procent marktaandeel en in het aantal mensen in de wanbetalersregeling is ons aandeel 14 procent.”
Het Zorginstituut bevestigt de goede resultaten van CZ. “CZ heeft het afgelopen jaar 20 duizend verzekerden bij ons afgemeld, omdat zij een betalingsregeling troffen”, ligt een woordvoerder van het Zorginstituut toe. “CZ is daarmee koploper in het afmelden van wanbetalers bij het Zorginstituut.”
Ambitiecoalitie
Het aantal mensen dat de premie voor de zorgverzekering niet betaalt is tussen 2010 en 2015 met ruim een vijfde (22 procent) toegenomen tot 298 duizend. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. Jongeren, mannen, mensen met lage inkomens, ontvangers van een uitkering, alleenstaande ouders en allochtonen zijn vaker wanbetaler dan gemiddeld.
Ook het kabinet heeft oog voor de schuldenproblematiek. De bestuurlijke boete voor wanbetalers van de ziektekostenverzekering medio volgend jaar omlaag van 159 naar 128 euro. Zo kunnen mensen met betalingsachterstanden meer geld overhouden om deze in te halen.
CZ zoekt bij het zoeken naar een oplossing voor schulden ook de samenwerking op met andere schuldeisers en/of gemeenten. “Zo is CZ kartrekker in ‘de ambitiecoalitie van schuldeisers‘ die een ethisch manifest heeft opgesteld met daarin gedragsregels hoe om te gaan met wanbetalers waaraan ze zich committeren. Daarin zitten bijvoorbeeld ook postorderbedrijven die inzien dat deze nieuwe manier van omgaan van klanten met schulden een veel betere is”, aldus woordvoerder Potma.
