Gemeenten mogen burgers niet beperken in hun mogelijkheden om een pgb aan te vragen door beperkende voorwaarden te stellen. Dat stelt het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden in het hoger beroep in de zaak tussen zorgaanbieder De Noorderburg en twaalf Groningse gemeenten.
De groep van twaalf Groninger gemeenten hoopte in hoger beroep alsnog juridisch fiat te krijgen voor de eigen interpretatie van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en het persoonsgebonden budget (pgb). Als onderdeel hiervan wilden de gemeenten de mogelijkheden van inwoners beperken om een pgb aan te vragen en hiermee zorg in te kopen naar eigen wens. Zo wilden de betreffende gemeenten pgb-houders onder meer verbieden om zelf zorg in te kopen bij de door de gemeenten gecontracteerde zorgaanbieders.
Onrechtmatig
Nadat de gemeenten in oktober al een kort geding verloren dat was aangespannen door De Noorderbrug, fluit het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden de gemeenten opnieuw terug. “Als een burger een pgb wenst te ontvangen moet dat pgb eenvoudigweg worden verstrekt”, vindt het Gerechtshof. “De gemeenten hebben met het opnemen van de pgb-voorwaarden in het bestek in strijd gehandeld met de Wmo 2015 en hebben daarbij, gelijk de voorzieningenrechter terecht heeft geoordeeld, onrechtmatig gehandeld door hun bevoegdheid om voorwaarden te stellen aan het inkopen van zorg in natura aan te wenden voor een ander doel dan waarvoor deze bevoegdheid is verleend.”
Jurisprudentie
Noorderbrug-bestuurder Marianne van der Harten is “super blij” met de uitspraak. “Als specialistische zorgorganisatie komt De Noorderbrug op voor alle mensen die zorg nodig hebben, zodat zij zelf kunnen kiezen tussen zorg in natura of zorg via een pgb en zelf de keuze hebben bij welke zorgaanbieder zij deze zorg afnemen”, reageert Van der Harten. “Ik ben er trots op dat de rechter ons op alle punten in het gelijk heeft gesteld. Hiermee bouwen we aan jurisprudentie en versterken we de positie van de kwetsbare burger in heel Nederland.”
De Noorderbrug is specialist voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel, een neurologische aandoening, chronische ziekten en doofheid met complexe problematiek en is actief in 92 gemeenten in zeven provincies. De organisatie maakt zich sterk voor eigen regie, omdat dit mensen kwaliteit van leven geeft. Vanuit deze overtuiging heeft de organisatie de rechter gevraagd het beperkende beleid van de Ommelander gemeenten te toetsen.
Het samenwerkingsverband Ommelander gemeenten vertegenwoordigt Delfzijl, Appingedam, Loppersum, Bedum, Winsum, De Marne, Eemsmond, Oldambt, Veendam, Pekela, Vlagtwedde en Stadskanaal en heeft de aanbesteding in het kader van de Wmo gedaan. De Noorderbrug is één van de zorgorganisaties die gecontracteerd is. Inwoners kunnen kiezen voor een pgb of voor zorg in natura (ZIN). Met een pgb houden ze maximale regie over zorginkoop en werkafspraken. Bij ZIN regelt de gemeente alles en heeft de inwoner beperkt regie.
Nadat De Noorderbrug in oktober het kort geding won, moesten de Ommelander gemeenten hun inkoopvoorwaarden en contracten aanpassen.