Koffiefabrikant Jacobs Douwe Egberts (JDE) introduceert een nieuw vrijwilligersconcept in de ouderenzorg. Zogeheten carista’s moeten er voor zorgen dat er meer tijd en aandacht komt voor het dagelijkse koffie- en theemoment binnen zorginstellingen voor (dementerende) ouderen.
Als gevolg van de vele bezuinigingen ziet het zorgpersoneel zich genoodzaakt om zich te concentreren op de dagelijkse zorg met de bijhorende huishoudelijke en administratieve taken. “Tijd voor een kop koffie en een praatje met de bewoners is er lang niet altijd”, constateert JDE. “Ook blijkt dat koffie en thee juist heel belangrijke en vertrouwde zaken zijn voor (dementerende) ouderen. De behoefte van deze groep aan echte aandacht is groot, maar de tijd om die aandacht te geven schaars.”
Om deze leemte op te vullen ontwikkelde JDE het idee voor een carista. Afgeleid van ‘care’ en barista –zoals koffieprofessionals tegenwoordig vaak worden aangeduid- gaan deze vrijwilligers met koffie, thee en aandacht zorgen voor “een waardevol en warm moment en een thuisgevoel voor bewoners van kleinschalige zorginstellingen”.
JDE ontwikkelde voor dit doel een speciale carista-box bestaande uit spelletjes, muziek van vroeger en nostalgische verhalen. Naast de tools voor carista’s helpt JDE de organisaties ook met praktische tips hoe zij bestaande vrijwilligers kunnen activeren en nieuwe vrijwilligers aan de organisatie kunnen binden.
Pilot
Om een en ander in de praktijk te toetsen is een pilot uitgevoerd, waar onder meer Zorgorganisatie Pennemes in Zaandam meedeed, die ook een belangrijke rol speelde bij de inhoudelijke ontwikkeling van het concept. “Het Carista-concept laat zien dat er kansen liggen als de zorg en het bedrijfsleven elkaar helpen”, zegt Wim Heijboer, Manager Hoteldiensten van Pennemes. “Tijd en mankracht worden schraler in de zorg, dat merken we hier elke dag. Een carista biedt uitkomst. Dit concept raakt de kern van waar het écht om gaat in de zorg: aandacht. Dat is het allerbelangrijkste voor een mens.”
Goede trigger
“Onze bewoners zitten veel op hun kamers. Het is de uitdaging ze naar de gezamenlijke Buurtkamers te krijgen”, aldus Heleen Veelen, Horecateam van De Zorggroep in Horst. “Een waardevol koffiemoment is een goede trigger voor ze. Helemaal als ze in hun kamer opgehaald worden en met de extra handjes die carista’s bieden, wordt dat haalbaar. Tijdens de pilot gingen onze eigen vrijwilligers aan de slag als carista’s. Zij verzorgden elke vrijdagochtend een tweede koffiemoment van de week, in de Buurtkamers. Een succes!”
De pilot laat volgens betrokkenen zien dat bewoners gelukkiger zijn tijdens het koffiemoment, dat er meer wordt uitgekeken naar een koffiemoment met een carista en dat bewoners zich dankzij een carista meer op hun gemak voelen tijdens het koffiemoment. “Dat wij op deze manier een bijdrage kunnen leveren aan de zorg, vind ik heel bijzonder”, zegt Sander van der Linden, marketing directeur JDE Professional. “Wij weten als geen ander dat goede koffie en thee dagelijkse momenten waardevoller maken. Dat is dan ook het uitgangpunt geweest bij de ontwikkeling van het carista-concept; hoe maken we de dag van een oudere in de kleinschalige zorg waardevoller.”
JDE wil het Carista-concept de komende maanden landelijk uitrollen.