Versicherungsmagazin 05/2015 Hammer and money 35139_036_012 Publikationsname / Publikationsnummer / E-Tag TT.MM.JJJJ (optional)
Door een nieuwe eis in de Woningwet kunnen corporaties aan mensen met een zorgvraag en laag inkomen geen zorgwoning meer toewijzen. Bovendien wordt het te duur voor corporaties om deze zorgwoningen, met hun relatief hoge investeringen, te bouwen. Minister Blok (Wonen) voelt niets voor een verzoek van het CDA om de Woningwet aan te passen. Dit meldt het Aedes-ActiZ Kenniscentrum Wonen-Zorg.
Woningcorporaties moeten vanaf 1 januari 2016 woningen toewijzen volgens de nieuwe regels uit de Woningwet. Corporaties mogen straks aan huurders alleen nog maar een woning toewijzen waarvan de huur aansluit bij hun inkomen. Ook zorgaanbieders die huren van een corporatie krijgen hiermee te maken. De zogeheten passendheidsnorm heeft gevolgen voor het verhuren van appartementen en aangepaste woningen voor senioren en mensen met een beperking, aldus het Kenniscentrum. “Zorgwoningen zijn namelijk duurder om te bouwen en hebben dus een hogere huur. Nu wordt dat gecompenseerd via de huurtoeslag waarop deze bewoners aanspraak maken.”
Aftoppingsgrens
Corporaties en zorginstellingen verwachten dat de passendheidstoets nadelig zal zijn voor de noodzakelijke vernieuwing in wonen en zorg voor ouderen, zo blijkt uit een onderzoek dat het Kenniscentrum heeft laten uitvoeren door ABF Research. “Zorgwoningen hebben vaak een huur boven de aftoppingsgrens, maar zijn nu nog wel bereikbaar voor huurders met recht op huurtoeslag”, aldus de onderzoekers. “Door de nieuwe regelgeving van passend toewijzen kunnen deze duurdere zorgwoningen met bijbehorende prijs in de toekomst niet meer aan deze doelgroep worden verhuurd.”
Minister Blok denkt niet dat de nieuwe eis in de Woningwet het verhuren en bouwen van zorgwoningen frustreert. Het voorstel van het CDA om de wet aan te passen, neemt hij daarom niet over. In de huidige regels staat er nog wel een uitzondering voor chronisch zieken en gehandicapten met een zwaardere zorgindicatie. Volgens de minister is er geen goede argumentatie om zorgbehoevenden met lagere inkomens boven de aftoppingsgrens te huisvesten. De aftoppingsgrens is het deel van de huur waarboven geen of nog maar weinig huurtoeslag wordt verstrekt.
Voorzieningen
Mensen met een zorgvraag hebben behoefte aan een woning met bepaalde voorzieningen. Gedacht kan worden aan mogelijkheden voor verzorging en verpleging en een recreatieruimte. Deze voorzieningen komen tot uiting in de huurprijs. Terwijl in de totale huursector de gemiddelde basishuur 488 euro bedraagt, is de huur voor een zorgwoning gemiddeld 551 euro, volgens de onderzoekers van ABF Research. In het algemeen geldt dat hoe zorgintensiever de woning is, des hoger is de huur. “Deze getallen zijn een gemiddelde, bij nieuwbouw is er sprake van duurdere woningen.”
Daar tegenover staat dat het inkomen van de zorgvragers vaak relatief laag is. In de meer zorgintensieve woonvormen wonen dan ook meer huishoudens uit de doelgroep die recht heeft op huurtoeslag. Ondanks de hogere huurprijs zijn deze woningen door de huidige regelgeving nog wel bereikbaar voor huurders met recht op huurtoeslag. In het kader van de passendheidstoets is er bij zorgwoningen sprake van een erg lastige opgave. In het algemeen is in de huurvoorraad het aantal woningen onder de aftoppingsgrens hoger dan de doelgroep huurtoeslag. Bij de zorgwoningen is dit echter niet het geval. Van de zorgwoningen zijn er 37 duizend woningen onder de aftoppingsgrens, terwijl de omvang van de groep met recht op huurtoeslag 47 duizend bedraagt.
Toekomst
In de nabije toekomst lijkt deze situatie nauwelijks te veranderen, voorspelt ABF Research. “Ook de toekomstige huishoudens die vragen naar een zorgwoning zullen naar verwachting vergelijkbare lage inkomens hebben, waardoor passend toewijzen een probleem blijft.”
ActiZ en Aedes leggen zich niet neer bij het standpunt van de minister. Zij willen het onderwerp opnieuw in de Tweede Kamer aan de orde laten komen. De afgelopen tijd hebben zij en het Kenniscentrum via Twitter en een weblog een oproep gedaan om (voorziene) problemen met passend toewijzen te melden. Dat heeft tot veel reacties geleid, die het Kenniscentrum heeft gebundeld. Daarin staan geanonimiseerde cases van projecten waarvan de realisatie wordt bedreigd door de nieuwe Woningwet.