Om het groeiende aantal gevallen van huidkanker in te tomen, eist de beroepsvereniging van dermatologen (NVDV) een verbod op de verkoop van zonnebanken aan particulieren. Daarnaast pleit de NVDV voor een scherpere en actieve controle, gekoppeld aan sancties in de zonnebankbranche.
De oproep volgt op de publicatie van een studie naar het risico op huidkanker door het gebruik van de zonnebank in het Nederlands Tijdschrift voor Dermatologie en Venereologie, dat deze week is verschenen. Volgens de huidartsen worden de gevaren van het ‘zonnen’ onder een zonnebank worden stelselmatig onderschat. Naarmate men vaker en op jongere leeftijd gebruik maakt van de zonnebank, neemt het risico op huidkanker toe.
In twintig jaar tijd is het aantal mensen dat voor het eerst de diagnose huidkanker krijgt in ons land meer dan verdrievoudigd: van 17.000 naar bijna 53.000 personen per jaar in 2014. Er is dan ook sprake van een heuse huidkankerepidemie: nog steeds stijgt het aantal (nieuwe) patiënten jaarlijks met 6 tot 9 procent. Nederlands onderzoek van TNO schat dat het gebruik van de zonnebank mogelijk heeft geleid tot 2.000 extra plaveiselcelcarcinomen en 400 melanomen (vormen van huidkanker) over een periode van één jaar. Deze vorm van overmatig zongedrag leidt zo mogelijk ook tot circa 80 extra sterfgevallen aan huidkanker per jaar. Het exacte aantal nieuwe gevallen van huidkanker louter ten gevolge van zonnebankgebruik is lastig vast te stellen, omdat mensen die gebruik maken van de zonnebank, ook vaak buiten overmatig zonnen.
Schoonheidsideaal
Toch illustreren deze cijfers volgens de NVDV wel het gevaar van overmatig en ongecontroleerd zonnebankgebruik. Volgens Tamar Nijsten, verbonden aan het Erasmus MC en één van de auteurs van de studie, leidt het “geen twijfel dat zonnebanken bijdragen aan een verhoogd risico op huidkanker”. “Vooral als we het effect van zonnen buiten en onder de zonnebank bij elkaar optellen. Het hebben van een gebruinde huid moet men in de Nederlandse samenleving niet langer zien als een schoonheidsideaal. Vooral veel jongeren zijn niet op de hoogte van de risico’s van zonnebanken.”
Verbod
Het gebruik van zonnebanken is voor mensen jonger dan 18 jaar al verboden. Tot 2012 bestond actief toezicht hierop, met naleving van 85 procent als resultaat. In 2013 werd dit vervangen door reactief toezicht: het aantal jongeren dat geweigerd werd, daalde naar 24 procent. Uit Europees onderzoek blijkt dat in Nederland 40 procent van de zonnestudio’s geen of onvoldoende advies geeft en de klant niet voldoende informeert over de risico’s. “Een maatschappelijk debat over de schadelijke gevolgen van overmatig zongedrag zou er toe moeten leiden, dat we een te bruin kleurtje door de zon niet meer associëren met vitaliteit en sexy”, stelt Nijsten. Daarom is het wat de NVDV betreft tijd voor strengere maatregelen zoals een verbod op de verkoop van zonnebanken aan particulieren. In Brazilië en Australië is zelfs een verbod op commerciële zonnebankstudio’s ingevoerd.
