Voedselverspilling is een thema dat in de hedendaagse zorg veel aandacht krijgt. Zo ook bij Gelre ziekenhuizen, dat vorig jaar koos voor Roomservice à la Carte van Chef Martin. Het concept werd in december geïmplementeerd op de beide ziekenhuislocaties in Apeldoorn en Zutphen. We vroegen Marcel van Walraven, Manager Hotel bij Gelre ziekenhuizen, hoe het Roomserviceconcept in de praktijk bevalt.
Voedselverspilling is een thema dat in de hedendaagse zorg veel aandacht krijgt. Zo ook bij Gelre ziekenhuizen, dat vorig jaar koos voor Roomservice à la Carte van Chef Martin. Het concept werd in december geïmplementeerd op de beide ziekenhuislocaties in Apeldoorn en Zutphen.
“Chef Martin won op smaak en op het reduceren van verspilling”
Marcel van Walraven is bij Gelre ziekenhuizen verantwoordelijk voor alles wat te maken heeft met het verblijf van patiënten. “Dat is heel breed, van groenvoorziening tot beveiliging. Uiteraard valt ook de maaltijdvoorziening hieronder.”
Voorheen: 35 procent verspilling
Voordat Roomservice à la carte werd ingevoerd, werkten de twee ziekenhuizen met een conventioneel systeem, gebaseerd op centrale keukens. “In de oude situatie werden de maaltijden in de keuken samengesteld, uit bulkproducten die onze medewerkers zelf portioneerden. Patiënten moesten ’s ochtends om een uur of tien hun warme avondmaaltijd al bestellen. Dat was een statisch systeem; je kon je bestelling in de loop van de dag niet meer wijzigen.”
“In de praktijk kwam het regelmatig voor dat een patiënt ’s avonds geen zin meer had in datgene wat hij ’s ochtends had besteld. Ook gebeurde het dat een patiënt later op de dag werd ontslagen of een ander dieet kreeg. En mensen die in de loop van de dag nieuw werden opgenomen, aten een willekeurige reservemaaltijd die de keuken altijd achter de hand hield. Dat alles bij elkaar had als resultaat dat ongeveer 35 procent van de maaltijden helemaal niet werd geconsumeerd. Die verspilling was ons een doorn in het oog.”
Keuze voor geportioneerd vriesvers
Gelre ziekenhuizen onderzocht diverse opties om de voedselverspilling in te dammen. “We hebben koelvers overwogen, maar ook dan heb je reservemaaltijden nodig. Na een aantal dagen in de koeling kun je die weggooien. Na enkele pilots kwamen we tot de conclusie dat de verspilling toch te groot zou blijven. Uiteindelijk is de keuze gevallen op vriesvers, en dan in de vorm van kant en klare maaltijden op een bord. Chef Martin voorzag daarin en kwam uit onze tender als beste naar voren.”
Pilots
De eerste testen met Roomservice à la carte werden in feite al gedaan in 2010, toen op de locatie Zutphen de keuken tijdelijk niet beschikbaar was vanwege de verhuizing naar nieuwbouw. “Dat was een mooie gelegenheid om het uit te proberen, en het is goed bevallen. In 2014 hebben we nog een pilot gedaan in Apeldoorn, waarbij we er voor alle zekerheid toch ook nog een pilot met koelvers naast hebben gedraaid. Het concept van Chef Martin won, zowel op smaak als op het reduceren van verspilling.”
Soepele uitrol naar zeshonderd bedden
De grote implementatie op beide locaties verliep verrassend soepel, vindt Marcel van Walraven: “Na nog twee weken proefdraaien op een paar afdelingen zijn we in december 2014 echt helemaal overgestapt op het nieuwe concept. Voor onze voedingsassistenten en roomservicemedewerkers had dat natuurlijk flinke consequenties. Zij moesten ineens heel anders gaan werken, alleen al om patiënten tot zo laat mogelijk hun menukeuze te laten maken. Zij kunnen nu tot drie uur ’s middags hun avondmaaltijd bestellen.”
“Ook is het voor patiënten die later op de dag nieuw opgenomen worden of terugkomen van bijvoorbeeld een operatie nog mogelijk om een maaltijd naar keuze te bestellen. De gastvrijheid is hiermee enorm verbeterd. Ik ben er nog steeds trots op dat het onze mensen gelukt is om in één keer van een proef met veertig bedden de uitrol naar zo’n zeshonderd bedden te realiseren. Het concept is neergezet door een fantastische projectgroep o.l.v. Cora den Ouden, plaatsvervangend Manager Hotel, en Margaret van Hierden, Projectleider.”
“Ook voor Chef Martin heb ik niets dan lof. Ik heb zelden zo’n goed project gedraaid. Het is super gelopen, en dat is zeker voor 50 procent te danken aan Chef Martin. Zij waren er elke dag bij en kijken ook heel kritisch mee. Hun inzet is fantastisch, nog steeds, en het is een leuke partij om mee te werken.”
Verspilling naar nul
En dan de hamvraag: heeft de invoering van Roomservice à la carte ook het gewenste primaire effect gehad? “Zeker, de verspilling van complete maaltijden was binnen een week gereduceerd van 35 procent naar nul. We hebben geen verlies meer aan de voorkant. Het enige wat nog wordt weggegooid, zijn de resten die een patiënt niet heeft opgegeten. We horen ook alleen maar positieve geluiden, de patiënten zijn erg blij met de maaltijden en de flexibiliteit.”
“Hoe het precies uitpakt in cijfers, weten we over enkele weken. Dan zijn namelijk de resultaten bekend van een onderzoek dat we samen met de universiteit van Wageningen hebben opgezet. In dat onderzoek wordt de huidige situatie vergeleken met een nulmeting die is gedaan voor de invoering van het nieuwe concept. Mijn verwachtingen zijn hooggespannen.”