De ziekenhuisfusies van de laatste jaren hebben tot flinke prijsstijgingen geleid in de zorg en slechtere bereikbaarheid van ziekenhuizen in de regio. Kwaliteit speelt nauwelijks een rol wanneer verzekeraars ziekenhuizen contracteren.
Doordat de marktmacht van ziekenhuizen groter wordt, vragen ze hogere prijzen aan de zorgverzekeraars. Die berekenen dat vervolgens door aan verzekerden, in de vorm van hogere premies. De NZa vindt dat de prijsstijging niet meer mag zijn dan 5 procent. Volgens dit criterium hadden acht van de dertien ziekenhuisfusies van de laatste jaren niet goedgekeurd mogen worden.
De NZa vindt dat bij fusies meer gekeken moet worden naar de publieke belangen. Volgens de Zorgautoriteit is dat nodig om de zorg te versterken. Nu is de fusietoets procedureel, en wordt bekeken of het fusieproces goed verloopt.
Efficiëntievoordelen
Als reden om een fusie aan te gaan noemen ziekenhuizen vaak efficiëntievoordelen. Dat kan een voordeel zijn, bijvoorbeeld als een topklinisch specialisme op een plek geconcentreerd is. Een andere reden die veel wordt genoemd is het voldoen aan volume- en kwaliteitsnormen. Maar, stelt de NZa: “Er is tot op heden geen causaal verband aangetoond tussen schaal en kwaliteit.”
Verzekeraars contracteren nog beperkt op kwaliteit en verzekerden en patiënten kunnen beperkt kiezen voor kwaliteit omdat kwaliteitsinformatie ontbreekt. De NZa vindt dat er snel meer kwaliteitsinformatie beschikbaar moet komen voor patiënten zodat zij een gerichtere keuze kunnen maken. Met meer informatie over kwaliteit zijn patiënten vermoedelijk bereid verder te reizen naar betere zorgaanbieders.
Kwaliteitsinformatie
Een eerste stap die de NZa heeft genomen om meer kwaliteitsinformatie naar boven te krijgen, is het verplicht publiceren van voor populatie gecorrigeerde sterftecijfers. Een volgende stap kan zijn om de openbaring te verplichten van cijfers over heropnames en herindicaties. Naar die twee factoren doen het Zorginstituut Nederland, de IGZ en de NZa gezamenlijk onderzoek.
De NZa kijkt de komende periode strenger naar risicoselectie en premiedifferentiatie en houdt in de gaten of zorgverzekeraars alle verzekerden onder dezelfde voorwaarden accepteren voor de basisverzekering. Dus of ze nu jong, oud, gezond of ziek zijn.
