Patiënten moeten te vaak toestemming verlenen en zorgverleners moeten hier te vaak om vragen. Dat maakt het wetsvoorstel dat cliëntenrechten regelt bij de elektronische verwerking van gegevens, onuitvoerbaar, stelt de Landelijke Vereniging van Huisartsen.
Op uitnodiging van de Kamercommissie VWS heeft de LHV in de Eerste Kamer haar visie gegeven op het wetsvoorstel ‘Cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens’. De LHV vindt de aandacht voor patiëntenrechten goed, maar vindt dit wetsvoorstel onuitvoerbaar in de dagelijkse praktijk van huisartsen.
Namens de LHV was landelijk bestuurslid Carin Littooij uitgenodigd om de zienswijze van de vereniging te geven. Littooij benadrukte het belang van aandacht voor zorgvuldige omgang met medische gegevens en voor de rechten van patiënten. “Als huisartsen hechten wij zeer aan ons beroepsgeheim. Het is cruciaal dat patiënten weten dat wat zij ons toevertrouwen, bij ons veilig is. Daarom is het van groot belang dat de rechten van patiënten bij uitwisseling van informatie wettelijk goed verankerd zijn.”
Overzicht
Het voorstel dat er nu ligt, voert echter zo ver, dat het in de praktijk onuitvoerbaar wordt. Het wetsvoorstel vereist namelijk dat patiënten tot op zeer gedetailleerd niveau toestemming specificeren. Daardoor moeten ze mogelijk een groot aantal keren toestemming verlenen. Hoe houd je dan het overzicht van waar je wel en geen toestemming voor hebt gegeven?, vraagt de LHV.
De zorgverlener moet op zijn beurt een groot aantal keren per patiënt toestemming vragen. Namelijk voor elke mogelijke situatie waarin en alle mogelijke (typen) zorgverleners waarmee gegevensuitwisseling kan plaatsvinden. Al deze toestemmingen moeten vervolgens elektronisch worden vastgelegd.
Tot slot moet wanneer de patiënt bij een andere zorgverlener komt, nogmaals om toestemming worden gevraagd voordat de nieuwe zorgverlener de gegevens daadwerkelijk mag raadplegen, ook al heeft de patiënt al toestemming gegeven dat gegevens met deze persoon mogen worden uitgewisseld.
De LHV denkt dat hiermee kostbare tijd verloren gaat, die niet besteed kan worden aan werkelijk zorg leveren, en dat het proces nodeloos ingewikkeld en onoverzichtelijk wordt.
Vakantie
Voor de huisartsen is het ook niet duidelijk of de nieuwe wet ook geldt bij reguliere waarneemsituaties, bijvoorbeeld bij vakanties. In het kader van goede zorg is het van groot belang dat de waarnemend huisarts dan inzage heeft in de patiëntengegevens, stelt de LHV. Moet de huisarts eerst aan al zijn patiënten toestemming hebben gevraagd om inzage door de waarnemer te kunnen toestaan? LHV-bestuurder Littooij trok daarom de conclusie: “Deze wet is op dit moment op cruciale punten niet uitvoerbaar en over belangrijke zaken onduidelijk. Wij maken ons grote zorgen.”
Patiëntenportaal
Om eenvoud te brengen in het proces van toestemmingen geven, vragen en registreren, stelt de LHV voor dat er een (liefst online) patiëntenportaal komt. In zo’n portaal kunnen patiënten zelf hun toestemmingen registeren, bijhouden en inzien. De toestemmingen dienen dan van toepassing te zijn op alle systemen die door zorgverleners worden gebruikt voor onderlinge uitwisseling van gegevens. De LHV krijgt in dit pleidooi steun van de patiëntenfederatie NPCF.
