Circa de helft van de gemeenten in Groningen en Drenthe heeft in antwoord op de decentralisatie van zorgtaken sociale teams geïntroduceerd. Dat constateert het werkgeversband voor zorg en welzijn Zorgplein Noord op basis van een eigen inventarisatie.
Opvallend is wel dat de animo voor sociale teams in Drenthe veel groter is dan in Groningen. Waar in Drenthe driekwart van de gemeenten kiest voor sociale teams, is dit in Groningen veertig procent.
Met de introductie van sociale teams kiezen de betreffende gemeenten voor een geïntegreerde aanpak. De teams zijn divers samengesteld met een maatschappelijk werker, een wijkverpleegkundige, een jongerenwerker en een schuldhulpverlener. Door deze diversiteit kunnen zorg- en hulpverleners gemakkelijk van elkaars deskundigheid gebruik maken en naar elkaar doorverwijzen als dat nodig is.
De bevoegdheden van de sociale teams lopen per gemeente uiteen. Ongeveer de helft van de sociale teams verleent zelf ook zorg, naast het doorverwijzen naar andere zorg- en welzijnsprofessionals. De resterende teams verwijzen alleen door.
Inbedding
Ook de organisatorische inbedding verschilt. In de meeste gevallen zijn de teamleden in dienst van een zorg- of welzijnsorganisatie. Bij één gemeente hebben alle medewerkers een arbeidsovereenkomst met de gemeente. Eén gemeente heeft de sociale teams ondergebracht in een nieuwe stichting. In de overige gemeenten is men deels in dienst bij de gemeente en deels bij een zorgorganisatie of vanuit een zorgorganisatie gedetacheerd naar de gemeente.
De andere helft van de gemeenten kiest voor een meer geleidelijke aanpak. Zij nemen de bestaande situatie als uitgangspunt. Dit betekent dat de drie decentralisaties van respectievelijk Wmo, jeugdzorg en participatie vooralsnog los van elkaar staan en verschillende toegangen hebben. Jeugdzorg loopt via de CJG’s, WMO en participatie via WMO-loketten, zorgloketten of het gemeentehuis.
‘Meekantelen’
De gemeenten zonder sociaal team geven hier verschillende redenen voor. Sommige vinden zichzelf te klein voor een sociaal team. Andere gemeenten geven de beperkte tijd die in de aanloop naar de transitie beschikbaar was als reden om geen sociale teams op te tuigen.
De eerste ervaringen met sociale teams zijn overwegend positief, maar wel geven betrokkenen aan dat de leden van sociale teams moeilijk loskomen van hun eigen organisatie en van hun eigen werkwijze. Daarom is het volgens Zorgplein Noord van belang dat ook de moederorganisaties ‘meekantelen’.