Bijna één op de drie meldingen (31 procent) van mogelijke misstanden door klokkenluiders heeft betrekking op de zorg. Dat blijkt uit het jaarverslag van het Adviespunt Klokkenluiders. Daarmee is de zorg de sector die het vaakst in beeld is bij het adviespunt.
De andere sectoren met relatief veel meldingen van mogelijke misstanden zijn ‘gemeente’ en ‘industrie’ (beide 10 procent). Wordt er gekeken naar de aard van de misstanden dan vallen de meeste zaken in de categorie “fraude, verduistering of diefstal” (24 procent), gevolgd door “belangenverstrengeling of persoonlijk gewin”(13 procent), “gevaar gezondheid, veiligheid milieu” (13 procent) en “mismanagement” (13 procent).
Werknemers
De klokkenluiders die contact met het adviespunt opnamen waren overwegend werknemer (62 procent) dan wel ex-werknemer (15 procent). Verder was 8 procent ZZP-er en 7 procent leverancier. In de overige 8 procent zijn onder andere vrijwilligers opgenomen.
In totaal hebben in 2013 435 mensen contact gezocht met het adviespunt. Hiervan kregen er 61 het predicaat klokkenluider. Van die groep hebben 48 personen uiteindelijk de melding doorgezet waarna het bedrijf werd onderzocht, of het beleid veranderde.
Uitsluiting
Het adviespunt constateert in het jaarverslag dat klokkenluiders ondanks een verbeterde juridische positie nog altijd vaak problemen krijgen op hun werk. Van die 61 klokkenluiders -dus ook de dertien die afhaakten- zegt driekwart na de melding problemen op het werk gekregen te hebben. Daarbij moet gedacht worden aan uitsluiting door collega’s, pesten en zelfs ontslag. Volgens het adviespunt is het perspectief om als klokkenluider bekend te staan reden geweest voor een aantal mensen om bepaalde misstanden niet te aan te kaarten.
Regeling
Om de positie van klokkenluiders te verbeteren wil het adviespunt proberen meer lijn te brengen in de verschillende klokkenluidersregelingen. Organisaties als de Stichting van de Arbeid en de Brancheorganisaties Zorg kennen al een modelregeling voor klokkenluiders. Toch ziet het adviespunt dat regelingen vaak sterk van elkaar verschillen, zelfs binnen een bepaalde sector. Het adviespunt gaat nu onderzoek doen binnen een aantal sectoren en hoopt aan de hand hiervan voorstellen tot verbetering te doen. De sectoren waar het om gaat zijn het middelbaar beroepsonderwijs, de zorg en de gemeenten.
