Sluiting van een verzorgingshuis treft behalve de bewoners ook duizenden bewoners van aanleunwoningen. Zij verliezen allerlei faciliteiten zoals het restaurant of sociale activiteiten als verzorgingstehuizen in de buurt sluiten. Dat blijkt uit onderzoek van ActiZ, organisatie van zorgondernemers.
“Het klinkt misschien tegenstrijdig,” zegt ActiZ directeur Aad Koster, “Maar het woonzorgcentrum is nodig zodat duizenden mensen langer zelfstandig kunnen blijven wonen. Als verzorgingshuizen massaal sluiten, wordt niet alleen het kind met het badwater weggegooid, maar ontstaat een beweging die precies tegengesteld is aan het beoogde resultaat; dan zullen mensen eerder zwaardere hulp nodig hebben en een groter beroep doen op de professionele, betaalde, zorg.”
Alternatieven
ActiZ roept wooncorporaties, zorgkantoren en gemeenten op om samen met de zorgorganisaties alternatieven te zoeken voor sluiting. In veel gevallen lukt het zorgorganisaties namelijk niet om de financiering voor een alternatieve oplossingen rond te krijgen. Driekwart van de zorgorganisaties die een locatie moet sluiten, heeft alternatieven onderzocht zoals particuliere verhuur van woningen of het opnemen van bewoners met een zwaardere zorgvraag. Geen financiering voor een alternatieve oplossing betekent dat de zorgorganisatie geen andere optie heeft dan een locatie te sluiten. Dit heeft grote gevolgen voor omwonenden, want bij ruim een kwart van de sluitingen bestaan er geen alternatieve oplossingen in de buurt.
Vraag naar beschermde woonruimte
Het open houden is belangrijk “omdat de vraag naar beschermde woonruimte niet zal dalen” volgens ActiZ. “Ondanks dat mensen langer zelfstandig blijven wonen, blijft de vraag naar plaatsen in een woonzorgcentrum bestaan. Deels doordat door de vergrijzing er meer mensen met een zwaardere zorgvraag komen. Deels omdat mensen met een lichtere zorgvraag toch graag in een beschermde omgeving willen wonen, ook als zij daarvoor zelf de huur moeten betalen. Die woonruimte moet er dan wel zijn.” Ook de overheid heeft hierin een rol, vindt ActiZ, om verhuur van woningen in een verzorgingshuis makkelijker te maken door bijvoorbeeld regels aan te passen.
Hulp VWS
Staatssecretaris Van Rijn van VWS schrijft in een reactie dat hij het standpunt van ActiZ dat zorginstellingen die open kunnen blijven, open moeten blijven, deelt. Hij en minister Blok van Binnenlandse Zaken (Wonen) hebben ActiZ gevraagd concrete knelpunten te benoemen die zich hierbij voordoen, zodat wij die waar mogelijk kunnen helpen oplossen. “ActiZ merkt terecht op dat goede samenwerking tussen zorgorganisatie, woningcorporaties, zorgkantoren en gemeenten (die in 2015 verantwoordelijk worden voor extramurale ondersteuning) essentieel is om een verzorgingshuis open te houden, als dat kan”, aldus Van Rijn.
Staatssecretaris Van Rijn onderschrijft het standpunt van ActiZ dat er evenveel vraag naar plek in een verzorgingshuis blijft bestaan niet. “De afgelopen decennia zijn er meer ouderen bijgekomen, maar kozen minder mensen voor een plek in een instelling. De trend is al langer dat mensen in hun eigen omgeving willen blijven en daar de zorg en ondersteuning ontvangen die zij nodig hebben. Het kabinet past het beleid daarop aan: zorg dichtbij en zorg op maat.”
Sluitingen
Tientallen verzorgingshuizen zijn in het afgelopen jaar al gesloten. Hier komen er nog zo’n honderd bij, verwacht ActiZ.“De grootste golf van sluitingen moet dus nog komen”, meldt ActiZ. Een op de drie zorgorganisaties krijgt hiermee te maken stelt ActiZ op basis van eigen onderzoek. De branchevereniging onderzocht de stand van zaken rond de sluiting van verzorgingshuizen onder haar leden. Van de 440 leden vulden 144 de enquête in.
