Gemeenten spelen niet in op de trend dat steeds meer ouderen bij hun kinderen inwonen. Dat meldt Netwerk Notarissen na een enquête onder vijftig gemeenten. Zo worden mensen die hun woning voor mantelzorg geschikt willen maken tegengewerkt door ingewikkelde regelgeving.
Volgens Netwerk Notarissen heeft veertig procent van de gemeenten nog geen beleid geformuleerd voor inwonende ouderen en nieuwe woonvormen die ontstaan door mantelzorg. Ook denken gemeenten niet mee in oplossingen voor ouders en kinderen die willen samenwonen, stelt de brancheorganisatie. Daarnaast ontbreekt er communicatie vanuit de overheid naar de burger. Slechts twee van de vijftig ondervraagde gemeenten communiceren actief over dit onderwerp met haar inwoners. Bovendien ontbreekt het bij bijna alle gemeenten aan een vaste contactpersoon voor burgers met vragen over het samen wonen van ouders en kinderen. Slechts vijf gemeenten hebben een vaste contactpersoon voor dit onderwerp.
Moeilijkheden
De overheid wil dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen. Steeds meer ouderen gaan hierdoor bij hun kinderen wonen of verzinnen creatieve oplossingen, zoals het splitsen van een woning, of een huisje in de tuin. Regels maken dit vaak erg lastig, signaleert Netwerk Notarissen. Als de ouders en kinderen over willen gaan tot splitsing van de woning moet er een vergunning worden aangevraagd. Er is dan veelal geen uitzonderingspositie of speciaal beleid voor ouders en kinderen die bij elkaar willen gaan wonen, meldt de brancheorganisatie. “Ook als in de tuin of op het erf van de kinderen een onderkomen voor de ouders wordt gebouwd, loopt de burger tegen veel regels aan. Er is voor de ouders en kinderen die in het kader van de mantelzorg samen willen wonen nu nog geen uitzonderingspositie.”
Het Netwerk Notarissen schetst een voorbeeld: “Kort geleden maakten we met een cliënt mee dat hij en zijn vrouw zijn moeder in huis namen. Er waren twee voordeuren in het huis gecreëerd. Er moest een kleine verbouwing in het huis plaatsvinden voordat moeder kon komen, die moeder financierde door belastingvrij aan de zoon te schenken. Toen de zoon bij de gemeente vroeg om een huisnummer voor moeder kreeg hij nul op het rekest. Het huis moest eerst bij de notaris worden gesplitst, met alle kosten van dien. Bovendien werd moeder gekort op de AOW nadat zij zich bij de gemeente had had laten overschrijven naar het adres van de zoon.”
Nieuwe regelgeving
Vanaf 1 oktober worden de regels voor het bouwen van een ouderenwoning in de tuin of op het erf versoepeld. Dit biedt niet altijd soelaas, volgens Van der Geld, omdat deze regels alleen gelden als er sprake is van mantelzorgn. “Wij zien dat ouders en kinderen ook gaan samenwonen als de ouders nog geen zorg nodig hebben.” De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur waarschuwde eerder dat er straks onvoldoende geschikte woonvormen zijn om ouderen langer zelfstandig te laten wonen.
