NLD-20040204-GRONINGEN: De voorzittershamer van het Gerechtshof in Groningen. ANPFOTO KOEN SUYK
De rechtbank in Almelo heeft oud-neuroloog Ernst Jansen veroordeeld tot een celstraf van drie jaar onvoorwaardelijk. De rechtbank houdt Jansen verantwoordelijk voor de zelfmoord van één van zijn patiënten en het toebrengen van zwaar lichamelijk en geestelijk letsel aan meerdere patiënten. Tegen Jansen was zes jaar geëist.
De rechtbank acht het bewezen dat Jansen in zijn toenmalige hoedanigheid van neuroloog in het Medisch Spectrum Twente (MST) willens en wetens patiënten heeft geschaad door verkeerde diagnoses te stellen. De diagnoses waren gebaseerd op gebrekkig onderzoek, waarbij Jansen uitkomsten die niet in zijn diagnoses pasten welbewust negeerde. Ook negeerde hij medische richtlijnen, trad hij solistisch op en dwong hij patiënten medicijnen te nemen.
Zelfmoord
Een patiënte pleegde zelfmoord nadat ze van Jansen te horen kreeg dat ze ALS en Alzheimer had en dat haar ziekte in een terminaal stadium verkeerde. Mede op grond van Jansens foutieve diagnoses benam de vrouw zichzelf het leven. Omdat Jansen wist dat de diagnose onjuist was, is haar dood hem toe te rekenen. De rechtbank neemt het Jansen kwalijk dat hij de familie ook na haar dood voorhield dat de vrouw Alzheimer en ALS had.
In de zaak van ex-patiënt Mulder stelt de rechtbank vast dat er sprake is van zwaar lichamelijk letsel door het handelen van Jansen Steur. Mulder verkeerde vijf jaar lang in de veronderstelling dat hij Alzheimer had. Hij slikte al die tijd ook het paardenmiddel Exelon. Hij ontwikkelde zodoende een angststoornis, verloor zijn baan en is onnodig verhuisd, wat invloed had op zijn relatie.
Bij een andere patiënte stelde Jansen Steur op ondeugdelijke wijze de diagnose MS vast, waardoor de vrouw uiteindelijk in een rolstoel belandde. De patiënt had geen MS, maar een hernia. Jansen Steur negeerde aanwijzingen dat daar sprake van was en bleef bij de onterechte conclusie. Ook in deze casus is het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel bewezen.
Verduistering
Daarnaast acht de rechter de diefstal en vervalsing van recepten en verduistering bewezen, al is een deel van de aanklachten voor verduistering verjaard. Jansen maakte van valse recepten gebruik om zijn verslaving aan medicijnen te kunnen voeden. Volgens de rechter had Jansen als arts de ernst van zijn verslaving en de impact op zijn werk moeten zien. Jansen is vrijgesproken van het opzettelijk in hulpeloze toestand brengen van patiënten. De patiënten waren weliswaar afhankelijk, maar niet hulpeloos, vindt de rechter, en hadden derhalve een andere behandelaar kunnen zoeken.
De uitspraak in de zaak Jansen vormt een belangrijk juridisch precedent. Niet eerder heeft een rechter een arts strafrechtelijk bestraft voor het stellen van foute diagnoses. Met de uitspraak van de rechter is de kwestie nog niet afgerond. Er loopt nog een tuchtrechtelijke zaak tegen Jansen. Daarnaast beraden Jansens advocaat en het OM zich nog op een eventueel hoger beroep.
