De Nederlandse verzorgingsstaat, het zorgstelsel incluis, is een karikatuur van zichzelf geworden. Dat betoogt VVD-senator Heleen Dupuis, tevens voorzitter van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) in dagblad Trouw.
Volgens Dupuis heeft de overheid binnen de huidige verzorgingsstaat de rol van Grote Hulpverlener op zich genomen, met almaar hogere belastingen en dito uitvoeringskosten als resuultaat als mede gepamperde, afhankelijke burgers. “Het rondpompen van geld door de overheid neemt krankzinnige vormen aan”, stelt Dupuis in Trouw. “Onlangs werd bekend dat 90 procent van de huishoudens enige vorm van subsidie geniet, van huurtoeslag tot gratis schoolboeken. Nederland is een van de rijkste landen ter wereld, maar tegelijk maakt zowat iedereen gebruik van sociale voorzieningen.”
Prijskaartje
Ook in de zorg ziet Dupuis ‘het ruifidee’ en ‘spilzucht’ terug. “Er gaan miljarden in de zorg om. Zelf betalen we premie, de werkgever neemt een stukje voor zijn rekening, en ook via de eerste belastingschijf komt er het nodige binnen. Maar uiteindelijk ziet niemand welke prijskaartje er hangt aan een behandeling. De patiënt niet, maar ook de arts niet. Er is alleen die enorme pot met algemene middelen. Vanwege de anonimiteit ervan nodigt die eerder uit tot nog grotere uitgaven dan tot zuinigheid.”
Essentie
Dupuis pleit er in Trouw voor om de verzorgingsstaat terug te brengen tot de essentie. “Begrijp me niet verkeerd, ze is heel belangrijk, onder meer om een bestaansminimum te garanderen voor de allerzwaksten. Maar dat kan hooguit voor tien procent van de huishoudens gelden. De huidige lappendeken aan subsidies is in de loop van de jaren gegroeid. Niemand zou het zo bedenken als hij de samenleving zou moeten inrichten.”
De verdere kerntaken van de overheid zouden zich wat Dupuis betreft moeten beperken tot “zorg voor de openbare orde, voor de infrastructuur, voor ziekenhuizen en scholen. Maar daar houdt het wel zo’n beetje op.”
Dupuis maakte haar opmerkingen naar aanleiding van het verschijnen van de essaybundel ‘Nederland in ideeën’, waaraan zij als filosoof en politicus ook een bijdrage heeft geleverd. Andere bijdragen aan de bundel uit de hoek van de zorg komen voor rekening van onder anderen voorzitter Rutger Jan van der Gaag van artsenfederatie KNMG, psycholoog/publicist Bram Bakker, wetenschapper Cordula Wagner en Ronnie van Diemen, inspecteur-generaal van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ).
