De Wet Normering Topinkomens (WNT) maakt het raden van toezicht onmogelijk om de best denkbare bestuurders aan te stellen. Dat betoogt toezichthouder Geert Blijham in het januarinummer van Skipr-magazine.
Volgens Blijham, oud-bestuursvoorzitter van UMC Utrecht en sinds zijn pensionering in 2009 actief in verschillende raden van toezicht in de zorg, is de werkgeversrol één van de belangrijkste taken van de raad van toezicht. Dit betekent wat Blijham betreft ook dat toezichthouders bij het aanstellen van een nieuwe bestuurder voldoende armslag moeten hebben bij de salarisonderhandelingen. Dit wordt doorkruist door het wettelijk maximum zoals dit is vastgelegd in de Wet Normering Topinkomens (WNT), vindt Blijham.
Gevangenis
“Je wilt als toezichthouder gewoon de beste mensen in de raad van bestuur hebben”, zegt Blijham in Skipr-magazine. “Je probeert het elastiekje natuurlijk altijd zo ver te rekken dat het de organisatie zo min mogelijk kost, maar als je overtuigd bent van een kandidaat, wil je die persoon er wel bijhouden. Als dat betekent dat ik me als toezichthouder niet aan de salarisnorm houdt, dan moeten ze me maar in de gevangenis stoppen. Ik ben bereid burgerlijk ongehoorzaam te zijn.”
Hoewel hij de WNT als een politiek gegeven aanvaardt, maakt ook directeur Marius Buiting van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in de Zorg (NVTZ) zich zorgen over de uitholling van de werkgeversrol van toezichthouders. Volgens Buiting heeft de aanscherping van de WNT, op grond waarvan het maximumsalaris teruggeschroefd wordt van 130 procent naar 100 procent van een ministerssalaris, het mandaat van de toezichthouders geen goed gedaan. “Als je toezichthouders zo bevoegdheden ontneemt, kan dit uiteindelijk het gezag van de toezichthouder ondergraven”, zegt Buiting.
Medische professionals
Volgens toezichthouder Blijham betekent de WNT voor de ziekenhuissector dat het in de toekomst lastig zal zijn om bestuurders met een medisch specialistische achtergrond te vinden. Doordat de medisch specialisten niet onder de WNT vallen gaat een professional er bij een overstap naar een bestuurlijke functie volgens Blijham “er zo vijftig mille tot een ton op achteruit”.
Vakbond
Blijhams onvrede over de WNT wordt niet gedeeld door governance-deskundige Wilma van der Scheer, als onderzoeker verbonden aan het Erasmus Centrum voor Management Development in de zorg (CMDz) en toezichthouder in de zorg. Een salariscorrectie is wat Van der Scheer betreft niet zo vreemd: “Er wordt vaak gedaan alsof de bestuurderssalarissen in de zorg altijd vrij zijn geweest, maar dat is pas gekomen na de introductie van het nieuwe zorgstelsel en sindsdien zijn die salarissen fors gestegen.”
Ook Freek Lapré, als academic director verbonden aan de TiasNimbas Business School van de Universiteit van Tilburg, is niet verbaasd over het besluit om de bestuurdersinkomens wettelijk te maximeren. “De vereniging van zorgbestuurders NVZD heeft lang gehamerd op de eigen norm, maar de NVZD is niets meer of minder dan een vakbond voor zorgbestuurders. Dat zou hetzelfde zijn als Abvakabo de hoogte bepaalt van de salarissen van het zorgpersoneel.”
Geert Blijham, Wilma van der Scheer en Freek Lapré zijn te gast bij de Skipr-talkshow Generaties die op woensdag 18 december in Vianen wordt gehouden.