Familieleden van verstandelijk gehandicapten kunnen vaak nergens heen met hun klachten over de geboden zorg. Ook worden ze geregeld door zorgaanbieders onder druk gezet. Dat constateert de Stichting Klokkenluiders Verstandelijk Gehandicaptenzorg in een zwartboek.
Eén van de misstanden die aan de kaak wordt gesteld in het zwartboek is gesjoemel en fraude met AWBZ-gelden. “Het grootste probleem is het niet bieden van zorg waar de patiënt volgens indicatie recht op heeft. Ook zijn er veel ongelukken en blunders”, aldus Egbert Schroten, voorzitter van de stichting Klokkenluiders Verstandelijk Gehandicaptenzorg. Hij is zelf vader van een verstandelijk gehandicapte zoon en had een langdurig conflict met zorginstelling Philadelphia.
Daarnaast noteerde de stichting in het zwartboek veel klachten over de bejegening. De klachten worden volgens de stichting gebagatelliseerd. Ook worden klagers volgens Schroten geregeld onder druk gezet. “Het systeem deugt niet Schroten. “Er is een grote machtsongelijkheid tussen de zorgaanbieder aan de ene kant, en de zorgontvanger aan de andere kant.”
Eerder
De stichting was van plan een bundeling van de klachten in 2014 uit te brengen. Op verzoek van Kamerleden Otwin van Dijk (PvdA), Renske Leijten (SP) en Vera Bergkamp (D66) komt er nu al een eerste voorlopige inventarisatie. Het bestuur van de stichting zal die dinsdag aanbieden aan de Tweede Kamer. Een uitgebreide versie van het rapport, het zogenoemde Zwartboek, verschijnt volgend jaar.
Bij het meldpunt zijn meer dan 100 meldingen binnengekomen, afkomstig van patiënten, hun naasten of vertegenwoordigers en van personeel van zorginstellingen. Het grootste deel daarvan werd gedaan binnen enkele weken na de opening van het meldpunt. Van die 100 meldingen zijn er 60 opgenomen in het Zwartboek.
De Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) herkent zich niet in de beschuldigingen die de Stichting Klokkenluiders VG in het (voorlopige) zwartboek uit. De VGN zegt de stichting al in februari voor een gesprek te hebben uitgenodigd. Deze uitnodiging is destijds door de klokkenluiders afgewezen. De VGN is overigens nog altijd bereid om dit gesprek aan te gaan wanneer de Stichting dit wil.
Complex
Volgens de VGN is het veronderstelde gesjoemel met budgetten terug te voeren op de complexe financiering, waarbij deze budgetten niet altijd één-op-één zijn terug te rekenen. De VGN is met de klokkenluiders van mening dat AWBZ-gelden op de juiste manier ingezet moeten worden en dat upcoding met het doel om opzettelijk en onterecht financieel voordeel te behalen uit indicaties moet worden en aangepakt en tegengegaan. De VGN is daarom voorstander van een onafhankelijke instantie die zorg draagt voor de indicatiestelling.
De VGN zegt zich te realiseren dat er gevallen zijn waarbij een cliënt of naaste een klacht heeft over de zorg. Volgens de VGN staat de gehandicaptensector open voor kritiek en klachten. Alle VGN-leden voldoen aan de wet klachtrecht (de WKZC) die voorschrijft dat iedereen direct terecht kan bij een klachtencommissie. Deze commissies hebben een onafhankelijke voorzitter.
