De zorgkantoren en zorgverzekeraars wijken in de onderhandelingen met zorginstellingen sterk af van de in het hoofdlijnenakkoord afgesproken beperkte groei. Zij kopen zo scherp in, dat instellingen een omzetdaling van gemiddeld 1,5 procent verwachten. Dat blijkt uit de Financiële Zorgthermometer, een kwartaalonderzoek onder de leden van HEAD, vereniging van financieel deskundigen in de zorgsector.
Afspraken hoofdlijnenakkoord
“De Financiële Zorgthermometer geeft een sterk signaal af dat zorgverzekeraars zich niet houden aan de afspraken uit de diverse hoofdlijnakkoorden`, zegt Pim Diepstraten, directeur zorg van Finance Ideas, dat het onderzoek heeft uitgevoerd onder de leden van HEAD. “Het is zorgwekkend dat zorgverzekeraars in zo’n rap tempo de zorguitgaven drukken”, zegt Ellen Kalkhoven, voorzitter van HEAD. Kalhoven en Diepstraten vragen zich af of zorginstellingen voldoende flexibel zijn om op deze scherpe inkoop te anticiperen. De verwachte omzetdaling ligt niet in lijn met de tijdens Prinsjesdag gepresenteerde begroting van VWS voor 2014. Deze houdt rekening met een nominale groei van de zorguitgaven voor 2014 van zo´n 4 procent.
Eenzijdig dictaat
De NVZ meldt in een reactie aan Skipr: “We herkennen het beeld dat uit de Financiële Zorgthermometer komt; deze signalen krijgen wij ook wel terug van onze leden. Met de ondertekening van het bestuurlijk hoofdlijnenakkoord hebben wij laten zien dat wij onze maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben genomen. Nu wordt er in de onderhandelingen een eenzijdig dictaat opgelegd aan onze leden. Er zijn geen makkelijke oplossingen als het gaat om een beperking van de zorguitgaven. Het is een illusie dat er in de ziekenhuiszorg tientallen miljoenen of zelfs miljarden euro’s aan besparingen voor het oprapen liggen. Wij gaan ervan uit dat zorgverzekeraars op lokaal niveau realistische gesprekken voeren met onze ziekenhuizen over de voorstellen. Je hebt tenslotte twee partijen nodig om gelijkwaardige gesprekken te kunnen voeren.”
Akkoord is plafond groei
ZN laat via een woordvoerder weten dat de zorgakkoorden uitgaan van een maximum groei. “De groei kan ook naar beneden afwijken”, stelt de woordvoerder. Hij wijst erop dat de afspraken zijn gemaakt om de zorg niet onnodig te laten groeien en kosten te beheersen. Dat is het beleid waar het kabinet op inzet. De in de Financiële Zorgthermometer geschetste trend lijkt logisch, met het oog op de daling van de zorgkosten, die dit jaar is ingezet.
Een deel van de omzetdaling die de ondervraagde instellingen verwachten, is volgens de ZN-woordvoerder te verklaren door de overgang van intramurale naar extramurale zorg. Zorgkantoren voeren de AWBZ uit. Zij gaan meer ZZP’s extramuraal inkopen, omdat zij het kabinetsbeleid uitvoeren. Hierdoor zien instellingen hun omzet dalen, aldus de woordvoerder.
Omzetdaling
Zo´n 62 procent van de zorginstellingen verwacht een daling van de omzet ten opzichte van 2013. Gemiddeld verwachten zij een daling van 1,5 procent. Per sector verschillen de verwachtingen. De verpleging en verzorging verwacht een omzetdaling van 1,3 procent, de gehandicaptenzorg een daling van 2,2 procent en de ggz een daling van 2,9 procent. GGZ Nederland herkent de geluiden van omzetdaling, laat een woordvoerder desgevraagd aan Skipr weten. Exacte cijfers heeft GGZ Nederland nog niet, omdat de gesprekken over inkoop nog lopen. In november worden de resultaten hiervan bekend. Ziekenhuizen en revalidatiecentra verwachten gemiddeld geen omzetgroei of -daling.
De verwachte daling in de omzet wordt volgens het rapport veroorzaakt door een dalend aantal behandelingen en door gemiddeld lagere tarieven. Het aantal behandelingen loopt naar verwachting terug met 2,2 procent.
Tarieven
Zo’n 65 procent van de zorginstellingen zegt lagere tarieven voor 2014 tegemoet te zien. De tarieven dalen naar verwachting met 1,6 procent ten opzichte van 2013. Met name de gehandicaptenzorg en ggz verwachten forse tariefkortingen. Respectievelijk 2,8 en 1,9 procent. De sector verpleging en verzorging verwacht een daling van gemiddeld 1,6 procent. Ziekenhuizen en revalidatiecentra verwachten daarentegen geen grote aanpassingen in de tarieven.
Verzekeraars en aanbieders hebben in het bestuurlijk akkoord ggz met de minister een maximale groei van 1,5 procent afgesproken voor 2014. De NZa maakte deze week bekend de tarieven in de ggz te verhogen. Na een kostprijsonderzoek van de NZa stijgen de ggz-tarieven gemiddeld zo’n 6,4 procent. Dit is echter niet bindend; het is aan inkoper en aanbieder om in hun prijs- en productieafspraken het bestuurlijk akkoord te volgen, aldus de NZa.
