Zorgverzekeraars zijn voldoende in staat om grote fusieziekenhuizen te “disciplineren”. Mede om deze reden heeft de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) enkele recente ziekenhuisfusies goed gekeurd. Dat stelt de kartelwaakhond in het vrijdag gepubliceerde jaarverslag.
De NMa gaf in november groen licht voor het samengaan van Atrium MC en Orbis MC in Zuid-Limburg, het Spaarne Ziekenhuis en Kennemer Gasthuis in Haarlem en het St. Elisabeth Ziekenhuis en het Tweedsteden Ziekenhuis in Tilburg. De goedkeuring is niet onomstreden. Volgens critici krijgen de nieuwe fusieziekenhuizen in de betreffende regio’s een monopoliepositie. Bovendien zou de NMa met de toestemming het speelveld met omliggende ziekenhuizen verstoren.
Disciplineren
Volgens de NMa hebben zorgverzekeraars “sinds 2012 meer mogelijkheden en prikkels om scherp in te kopen”. Zodoende acht de NMa de zorgverzekeraars in staat “om de betrokken ziekenhuizen te disciplineren wat betreft prijs (kosten) en kwaliteit”. “Rijzen de kosten van de betrokken ziekenhuizen de pan uit, of laat de kwaliteit te wensen over, dan riskeren de ziekenhuizen dat de zorgverzekeraars beperkter gaan inkopen bij het ziekenhuis of hun verzekerden stimuleren naar andere ziekenhuizen te gaan”, aldus de NMa. “Er zijn al diverse voorbeelden van selectieve inkoop door verzekeraars op grond van kwaliteitscriteria.”
Moeizaam
Skipr constateerde in augustus op basis van een rondgang langs de vier grote zorgverzekeraars dat het selectief inkopen van ziekenhuiszorg op basis van scherpe kwaliteitscriteria moeizaam van de grond komt. Koploper op het gebied van selectieve zorginkoop CZ verschoof in 2012 circa 2 tot 3 procent van het inkoopbudget. Op een totaal inkoopbudget van ruwweg vier miljard euro is dit tachtig tot honderd twintig miljoen euro.
Prijsplafond
Als extra waarborg tegen ongewenste prijsstijgingen als gevolg van de recente fusies heeft de NMa een prijsplafond afgesproken met de betrokken ziekenhuizen. In het jaarverslag erkent de NMa dat ze de naleving van dit prijsplafond niet juridisch kan afdwingen, maar –stelt de kartelwaakhond- “de NMa zal niet nalaten de ziekenhuizen en/of zorgverzekeraars publiekelijk ter verantwoording te roepen, mochten de fusies in de toekomst toch verkeerd uitpakken door verslechterde kwaliteit of buitensporige prijsstijgingen”. De NMa wijst er op dat de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) zonodig wel kan ingrijpen.