De Nederlandse gezondheidszorg maakt een ingrijpende verandering door. Opnieuw, omdat de geleidelijke omvorming van het zorgstelsel sinds de jaren ’90 nog niet tot de gewenste effecten heeft geleid.
Op kwalitatief gebied zijn weliswaar goede resultaten geboekt, zoals de toegenomen transparantie en versterkte positie van de cliënt. De zorgkosten rijzen echter nog steeds de pan uit. En een eind aan deze stijging lijkt, mede door een stijgende zorgvraag en een gebrek aan doelmatigheid, nog lang niet in zicht. Om een doemscenario te voorkomen, slaat de overheid een nieuwe weg in.
Stucturele bezuiniging
Het onlangs gepresenteerde regeerakkoord leert ons namelijk dat een structurele bezuiniging van 5,734 miljard euro zal worden doorgevoerd. Daartoe wordt onder meer de groei van medisch specialistische zorg en geestelijke gezondheidszorg beperkt tot twee procent, de substitutie van tweede- naar eerstelijnszorg worden gestimuleerd en prestatiebekostiging bevorderd. Daarnaast wordt de AWBZ omgevormd tot een zogenoemde ‘romp-AWBZ’: een nieuwe landelijke voorziening, waarin enkel de intramurale ouderen- en gehandicaptenzorg (vanaf ZZP 5) is georganiseerd. Activiteiten op het gebied van begeleiding en persoonlijke verzorging worden daartoe overgeheveld naar gemeenten, terwijl activiteiten op het gebied van extramurale verpleging onder de verantwoordelijkheid van zorgverzekeraars zullen gaan vallen. Ook zal, met de extramuralisatie van ZPP 1 t/m 4, steeds meer zorg naar de thuissituatie van cliënten verschuiven.
Grote uitdagingen
De ontwikkelingen in de zorg stellen zorgaanbieders voor grote uitdagingen, zowel qua dienstverlening als qua bedrijfsvoering. De aangekondigde stelselwijzigingen zullen namelijk gepaard gaan met budgetkortingen, een versobering qua dienstverlening en een verminderde aanspraak op zorg. Hierdoor komt de vermogenspositie van zorgaanbieders onder druk te staan. Tegelijkertijd zorgen de ontgroening en dubbele vergrijzing van onze maatschappij voor een dreigend medewerkerstekort, hetgeen zorgaanbieders voor een extra uitdaging stelt.
Om deze uitdagingen het hoofd te kunnen bieden, dienen zorgaanbieders de ervaringen van gister en de ontwikkelingen van vandaag op adequate wijze te vertalen. Om een toekomstbestendig zorgaanbod te realiseren, dient efficiëntie hand in hand te gaan met kwaliteit. Een behoorlijke opgave. Maar dat het kán, bewijzen tal van inspirerende voorbeelden. Een vrije blik, ondernemerschap en verstand van zaken zijn dé succesfactoren.
Slimmer organiseren
Eén van deze inspirerende voorbeelden betreft Orbis Thuiszorg: een samenwerkingsverband tussen Orbis en Assist, dat met het herontwerpen van de organisatie haar toekomstbestendigheid heeft weten te borgen. “Dankzij grote efficiëntievoordelen hebben we de exploitatie van thuiszorg op korte termijn weten om te buigen van verlieslijdend naar winstgevend.” Aldus Ger Henstra, directeur Assist. “Verantwoordelijkheden zijn daartoe zo laag mogelijk in de organisatie gelegd, terwijl slimme ICT-toepassingen de bureaucratie zoveel als mogelijk hebben geautomatiseerd. De wijkteams, die op passende wijze worden gefaciliteerd door de indirecte organisatie, kunnen zich zodoende weer concentreren op het daadwerkelijk verlenen van zorg en het verhogen van de zelfredzaamheid van de cliënt. Als coördinatoren van de wijkteams, dragen de wijkverpleegkundigen daarbij zorg voor de afstemming met mantelzorgers en andere zorgprofessionals.”
Arbeidsmarktvraagstukken
In een reactie op de arbeidsmarktontwikkelingen en het dreigend tekort aan (gekwalificeerde) medewerkers, hebben Vierstroom en Assist een gezamenlijk flexbedrijf opgezet: Vierstroom Variant. Naast het werken volgens een dienstrooster in een vast team, hebben Vierstroom en Assist daarmee een alternatief op de markt gebracht: werken op basis van zelfregie, waarbij medewerkers zelf bepalen wanneer en waar zij werken. “Een duurzame oplossing, omdat het deze medewerkers in staat stelt hun werk- en privéleven beter op elkaar af stemmen. Tevens wordt de overbelasting van vaste medewerkers beperkt tot een minimum, daar het Vierstroom in staat stelt continu te anticiperen op de veranderende zorgvraag (zowel qua omvang als deskundigheid). Het behouden alsook het aantrekken van medewerkers wordt zodoende bevorderd, terwijl Vierstroom de kosten ten aanzien van de medewerkersinzet beter kan beheersen.” Aldus Jean-Paul Leenknegt, manager binnen Assist.
Gastvrijheid
Het Reinier de Graaf Gasthuis heeft, door een succesvolle implementatie van het zorgondersteuningsconcept van Assist, haar zorgaanbod op kwalitatief gebied een onderscheidend karakter weten te geven. Erik Vrijhoeven, manager binnen Assist, legt uit: “Functiedifferentiatie en taakintegratie maken het mogelijk dat de patiënt slechts een beperkt aantal medewerkers aan zijn bed krijgt: de verpleegkundige voor alle verpleegkundige werkzaamheden en de Assist-medewerker voor alle zorgondersteunende werkzaamheden. Dit duidelijke onderscheid zorgt voor rust en regelmaat en geeft het zorgaanbod een gastvrij karakter. Bovendien draagt het zorgondersteuningsconcept van Assist bij aan een verlichting van de werkdruk van verpleegkundigen, verhoogt het de efficiëntie en biedt het een intern antwoord op een mogelijke arbeidsmarktproblematiek.”
Contact
Ga naar http://www.assistzorg.nl of neem contact op met Robert Corvers, Business Consultant Assist, tel. +31 (0)73 – 640 1572, robert.corvers@assistzorg.nl
