Heel jonge baby’s die op de intensive care liggen, krijgen te veel morfine toegediend. Kinderen tot 3 jaar die in het ziekenhuis liggen, kunnen daarentegen vaak meer morfine gebruiken dan ze nu standaard krijgen. Dat blijkt uit onderzoek van farmacologe Elke Krekels.
Krekels deed onderzoek bij het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam bij kinderen van 0 tot 3 jaar die morfine toegediend krijgen als pijnstilling na een operatie aan de buik of de borstkas. De meeste artsen bepalen op basis van hun ervaring en eigen inschatting hoeveel morfine ze een kind toedienen.
Bijwerkingen
“In Rotterdam gingen ze uit van het gewicht van de patiëntjes en begonnen ze met 10 microgram per kilo per uur. Dat werd dan eventueel bijgesteld naargelang de situatie. Maar wij ontdekten dat heel jonge kinderen, vooral die jonger dan 10 dagen, een stuk minder morfine nodig hebben en toch pijnvrij blijven. En met geneesmiddelen wil je voorzichtig zijn. Want ieder medicijn heeft bijwerkingen. In het geval van morfine kan dat gaan van constipatie tot ernstige ademhalingsproblemen. Als kinderen heel lang aan de morfine liggen, kunnen ze ook ontwenningsverschijnselen krijgen.”
Krekels en haar collega’s keken naar de snelheid waarmee morfine het lichaam verlaat. “Bij pasgeboren baby’s gaat dat ongeveer half zo snel als bij oudere kinderen. We ontdekten ook dat de dosis voor oudere kinderen sneller omhoog moet dan nu gebeurt. Daar hebben we een nieuw berekeningsmodel voor gemaakt, dat nu in het Sophia Kinderziekenhuis wordt toegepast.”
Voldoende
De allerkleinsten krijgen nu een kwart tot de helft van wat ze vroeger kregen, “en dat blijkt voldoende te zijn”, aldus Krekels. Oudere kinderen krijgen nu tot anderhalf keer zoveel morfine als voorheen. Die kinderen bleken nog steeds regelmatig pijn te hebben bij de standaarddosering.
Volgens hoogleraar Experimentele Kinderchirurgie Dick Tibboel van het Erasmus MC heeft dit onderzoek wereldwijd gevolgen voor kinderen op de ic. “Overal ter wereld zullen ic’s immers, in navolging van Sophia, hun doseringen kunnen gaan aanpassen.”
Meeliften
Onderzoek doen naar medicijngebruik onder heel jonge kinderen is moeilijk. “Je mag niet zomaar bloed afnemen of andere onderzoeken doen. Je moet als het ware meeliften op de onderzoeken die al gedaan worden in het kader van hun medische behandeling: een bloedafname bijvoorbeeld. In de medische wetenschap maak je over het algemeen ook gebruik van een controlegroep van gezonde vrijwilligers. Maar dat mag bij onderzoek bij kinderen niet”, legt Krekels uit.
Krekels promoveert op 10 oktober in Leiden op haar bevindingen. (ANP)
