De zorgverzekeraars hebben op 1 april hun zorginkoopbeleid voor 2020 voor de diverse zorgdisciplines gepubliceerd. Een opvallende trend is dat sommige verzekeraars elementen opnemen die geïnspireerd lijken op de aanbestedingspraktijk, die gevolgen kunnen hebben voor bijvoorbeeld omzetplafonddiscussies.
Bekendmaking van het zorginkoopbeleid is verplicht op basis van de regeling Transparantie zorginkoopproces Zvw van de Nederlandse Zorgautoriteit. In het zorginkoopbeleid wordt informatie verstrekt over de planning van de zorginkoop, de bereikbaarheid van de verzekeraar tijdens het inkoopproces, het kwaliteitsbeleid van de verzekeraar, minimumeisen om in aanmerking te komen voor een overeenkomst, eventueel ruimte voor innovatief zorgaanbod en vanaf 2018 ook een beknopt overzicht van de wijzigingen ten opzichte van het voorafgaande jaar.
Het zorginkoopbeleid is nog steeds een opsomming van containerbegrippen als ‘juiste zorg op de juiste plek’ en ‘doelmatige en zinnige zorg’, maar wordt wel steeds concreter. Let wel: het inkoopbeleid is bindend voor de verzekeraar. Dat wil zeggen dat er niet zomaar in negatieve zin van kan worden afgeweken. Eventuele aanpassingen moeten tijdig worden gecommuniceerd.
Trends
Dit zijn belangrijkste trends voor een aantal zorgdisciplines.
– Farmacie
Binnen de farmacie valt op dat meer en meer aandacht wordt besteed aan maatregelen om geneesmiddelen die niet meer passend zijn bij de levensfase te stoppen. Verder is een beweging te zien naar het opnemen van langere aflevertermijnen en het streven naar een gewijzigde bekostigingssystematiek voor weekleveringen. Ook de beweging van distributie naar zorg zet zich voort, waarbij het wel de vraag is of en in hoeverre de extra vergoeding voor zorg in relatie staat tot het verlies aan inkomsten op de distributie. Hulpmiddelen worden steeds meer bij landelijke partijen ingekocht en worden meer en meer een serviceproduct naar verzekerden. De meeste grote verzekeraars kijken ook kritisch naar de omvang van grotere inkoopcollectieven. Er moet wat de verzekeraars betreft wat te kiezen blijven.
– Ggz
Binnen de geestelijke gezondheidszorg zien we dat de zorgkostenplafonds langzaam maar zeker worden losgelaten. Ook werken meer en meer verzekeraars met een normatief uurtarief en is er veel aandacht voor kwaliteit, bijvoorbeeld via het kwaliteitsstatuut, visitatie of keurmerk.
– Wijkverpleging
Natuurlijk is er de nodige aandacht voor het afschaffen van de minutenregistratie. Duidelijk is verder dat veel nadruk wordt gelegd op doelmatig werken en de controles die de verzekeraars gaan uitvoeren om na te gaan of de geleverde zorg wel passend is geweest. Verder zien wij een beweging naar het stimuleren van gecontracteerde zorg door het gebruik van cessieverboden, het ontmoedigen van rechtstreeks declareren en het creëren van mogelijkheden om tussentijds te contracteren. Tot slot is in het meeste inkoopbeleid veel aandacht voor zzp’ers, palliatief terminale zorg en 24-uurszorg.
– Paramedie
In de paramedie valt op dat tegemoet wordt gekomen aan de wens om administratieve lastendruk te verminderen, bijvoorbeeld door minder focus op de PREM en BI als afrekeninstrument.
Vrijblijvend
Zorginkoopbeleid is niet vrijblijvend voor zorgaanbieders. Zij kunnen er rechten aan ontlenen, maar het kan ook verplichtingen opleggen. Bijvoorbeeld de verplichting om tijdig vragen te stellen, onduidelijkheden weg te nemen en aan de bel trekken als zaken niet kloppen, bijvoorbeeld niet goed passende minimumeisen aan zorgaanbieders of selectieve of exclusieve inkoop.
Een opvallende trend is dat sommige verzekeraars elementen opnemen die geïnspireerd lijken op de aanbestedingspraktijk. Daarin moet tijdig aan de bel worden getrokken als er iets niet in orde is. Dergelijke bezwaartermijnen verschijnen nu ook in het zorginkoopbeleid van de zorgverzekeraars. De kans bestaat dat rechters niet tijdig gemelde bezwaren niet relevant achten. Dat kan bijvoorbeeld gevolgen hebben voor omzetplafonddiscussies of controles op elementen die in het zorginkoopbeleid al kenbaar zijn gemaakt. Als zorgaanbieder moet je dat risico niet willen lopen. Daarom loont het de moeite om met een stofkam door het zorginkoopbeleid te gaan en eventuele zaken die problemen kunnen opleveren tijdig aan te kaarten bij de verzekeraar.