Je kunt 2018 gerust een stormachtig jaar noemen voor de ziekenhuissector. En juist in zwaar weer is het zaak om koers te houden, zoals iedere zeiler weet. De koers is gericht op de beste zorg voor de patiënt, in een open en transparante samenwerking tussen ziekenhuizen én in de regio samen met zorg- en welzijns partners.
Stormachtig was onder meer het faillissement van de MC Groep. De druk op ziekenhuizen anno 2018 is groter dan ooit. Ook de ondertekening van het hoofdlijnenakkoord medisch-specialistische zorg 2019-2022 begin juni van dit jaar toont aan dat de ziekenhuizen de komende jaren voor een enorme uitdaging staan.
Als onderdeel van het akkoord mag het ziekenhuisbudget in 2019 met maximaal 0,8 procent groeien. Deze groei neemt jaarlijks af tot uiteindelijk 0 procent in 2022. De verwachte zorgvraag daarentegen zal in de komende jaren toenemen door onder andere de vergrijzing en de daarbij horende stijgende zorgvraag en de beschikbaarheid van nieuwe behandelingen. Hiermee is een ambitie geformuleerd waarmee we als sector samen moeten inzetten op de beste zorg voor iedereen, inderdaad, op de juiste plek.
Zorg toegankelijk voor iedereen
Om de zorg voor iedereen in Nederland toegankelijk en betaalbaar te houden is het van groot belang dat we in gaan zetten op:
• het stimuleren van gezondheid. Tot nu toe heeft de zorg het accent primair gelegd op behandelen als de problemen er al zijn. Het is uiteindelijk veel efficiënter om te voorkómen dat die problemen ontstaan. De zorg moet dus naast behandeling ook inzetten op preventie en vroeg signalering.
• het beperken van de instroom. Het voorkomen van opnames en leveren van (medisch specialistische) zorg thuis: monitoring op afstand, beeldbellen, patiënt in thuissituatie helpen als dat kan door thuiszorg in te zetten.
• optimalisatie van de doorstroom in de keten. De huisartsen(post), de SEH, het spoedplein, Acute Opname Afdeling (AOA), de thuiszorg, VVT met specialist ouderen geneeskunde, ELV (eerstelijnsverblijf), GRZ (geriatrische revalidatiezorg) en O&D (observatie en Diagnostiek met koppeling geriater) moet op elkaar afgestemd zijn en voor iedereen moet inzichtelijk zijn waar welke plekken beschikbaar zijn.
• efficiënter inzetten van zorgprofessionals tussen afdelingen in het ziekenhuis en in de keten.
• integrale zorg rondom de patiënt, binnen een regionaal netwerk van zorg en welzijn. Alleen zo kunnen we de juiste zorg op het juiste moment, door de juiste persoon op de juiste plek organiseren en bijdragen aan kwaliteit van leven.
Inzet van andere middelen
Hoe zorgen we ervoor dat we bovenstaande doelen kunnen verwezenlijken? Met andere woorden: welke koers moeten we gaan varen? Als we de zorg toekomstbestendig in willen richten dan vraagt dat om inzet van andere middelen:
• Inzet van data. De schatkist van gegevens waar alle ketenpartners op zitten moeten we gaan openen en aan elkaar verbinden. Als we medische gegevens koppelen aan data van fysiek en psychosociaal functioneren dan kennen we de patiënt echt en kunnen we de gezondheid en kwaliteit van leven van mensen echt verbeteren.
• Inzet van wearables. Digitaal communiceren met een zorgprofessional moet vanzelfsprekend zijn. Door de inzet van wearables kunnen we vervolgens medische achteruitgang in de thuissituatie voorkomen en zorg op afstand leveren.
• Inzet van kunstmatige intelligentie. Door het slim combineren en analyseren van complexe datasets kunnen we gebeurtenissen volgen, verklaren en voorspellen.
• Inzet van ketenfinanciering. De bekostiging moet gezondheidswinst stimuleren en moet ruimte geven om te innoveren.
Verder koersen naar de toekomst
We zijn als Vereniging SAZ in 2018 scherp aan de wind gaan varen om kritisch naar de toekomst te kunnen kijken. Er was veel enthousiasme in het afgelopen jaar om samen op te trekken, geen schroom om informatie en resultaten te delen, en gedrevenheid om elkaar vooruit te helpen. Ik ben ervan overtuigd dat ons kompas ons verder doet afkoersen op een toekomstbestendige zorg: de patiënt echt centraal stellen en het gezamenlijke belang voorop stellen boven het eigen belang. Klinkt heel mooi, is het ook, maar doe het maar eens.
En nu staan we alweer voor een nieuw jaar, 2019. Het jaar waarin de SAZ en haar leden de vernieuwde SAZ strategie zullen presenteren. Ja, een voordewindse koers, om in het zeiljargon te blijven. Met volledige focus op de kwaliteit van leven van bewoners in de regio waarbij de inzet van data en gebruik maken van technologie en innovatie de sleutel is.
Ik kijk uit naar het volgende jaar, waarin we samen verder gaan om de wind in de zeilen te houden en we u informeren over onze strategische koers.
Directeur SAZ (Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen)
