Negatieve reacties halen alle energie uit de gestelde ambities van het Nationaal Preventieakkoord. Jammer, want toekomstbestendige zorg (lees: betaalbare zorg) in Nederland wordt niet bereikt zonder preventie.
De inkt van het preventieakkoord was amper opgedroogd of het gezeur begon al. Daags na ondertekening gaf een aantal partijen aan morrend een handtekening te hebben gezet onder de gestelde ambities. Ook in de politiek kan het preventieakkoord, een persoonlijke missie van staatssecretaris Blokhuis, op een hoop reacties rekenen vanwege de ‘slappe’ maatregelen of juist ‘de betutteling’ die volgens hen van het akkoord afstraalt.
Toekomstbestendige zorg
Met thema’s als de vergrijzing, het tekort aan zorgpersoneel en de verhoging van onze jaarlijkse zorgpremie gaat preventie allang niet meer enkel over betutteling. Het gaat over de verantwoordelijkheid van eenieder om de zorg in Nederland toekomstbestendig te maken. Als we de zorg bereikbaar en betaalbaar willen houden, dan moet het aantal zorgbehoevenden omlaag. Met primaire en secundaire preventie kan een verschuiving plaatsvinden van tweedelijnszorg naar eerstelijnszorg, of nog beter, naar géén zorg. Het akkoord stelt doelen voor het verbeteren van de gezondheid van de Nederlandse bevolking door maatregelen op het gebied van probleemdrinken, roken en overgewicht. Wanneer je de sterftecijfers en zorgkosten ziet die voor deze thema’s zijn berekend in het akkoord, is de te behalen winst duidelijk.
Kinderschoenen
Jaarlijks sterven 35.000 Nederlanders door roken, overgewicht of probleemdrinken. De drie thema’s zijn gezamenlijk de grootste oorzaak van ziekte in Nederland. Waar de maatregelen tegen roken al in een verder stadium zijn, staan de maatregelen voor probleemdrinken en overgewicht nog in de kinderschoenen. Voor de laatste twee onderwerpen wordt de komende jaren voornamelijk ingezet op voorlichting. Voor roken zijn de maatregelen erg concreet. Zo wordt roken op veel openbare plaatsen verboden, wordt het aantal verkooppunten fors verminderd en hulp bij stoppen met roken juist vergoed vanuit de basisverzekering.
De doelen op het gebied van alcohol en overgewicht zijn wat minder ambitieus. Hoewel Blokhuis ook hier hoge ogen trachtte te gooien, is hij op deze thema’s teruggefloten door zijn collega-politici onder het mom van betutteling. De ‘verboden’ zijn omgezet naar ‘voornemens tot verbetering’. Zo is bijvoorbeeld afgesproken dat fabrikanten suikerhoudende frisdranken, snoep en melkproducten gezonder gaan maken, maar zijn de harde afspraken hiervoor nog niet opgenomen in het akkoord.
Energie vasthouden
Samenwerking is cruciaal om preventie een kans van slagen te geven. Daarom is het zo mooi dat het preventieakkoord door een veelheid en verscheidenheid aan partijen ondertekend: 70 maar liefst! Wat jammer dat dan uiteindelijk niemand zijn vingers lijkt te willen branden aan het onderwerp. In hoeverre kunnen en durven deze partijen het nu echt aan om de samenwerking te zoeken en te investeren in onzekere resultaten? Resultaten waarvan niemand weet wie van de ondertekenende partijen er uiteindelijk winst mee boekt.
Er mag (en moet!) uiteraard discussie zijn over het aanscherpen van de afspraken, over de financiering en de doelstellingen die gesteld zijn. Maar laten we met z’n allen trots zijn op de eerste stappen die op dit onderwerp zijn gezet, stoppen met zeuren en de energie vasthouden om samen de juiste vervolgstappen te gaan zetten. Want dat de resultaten bij zullen dragen aan de gezondheid van de Nederlandse bevolking en daarmee de betaalbaarheid van de zorg maakt het een gezamenlijke investering waard!