Hoe vervelend het faillissement van het Slotervaart ziekenhuis ook is voor patiënten en personeel, het is een zegen voor de overspannen Amsterdamse arbeidsmarkt voor zorgpersoneel.
Dit blijkt al uit het feit dat de patiënten van dit ziekenhuis redelijk eenvoudig konden worden opgenomen door ziekenhuizen in de omgeving.
Daar is dus (bedden)capaciteit genoeg. Het zijn vooral de personeelstekorten die het de ziekenhuizen soms onmogelijk maakt om de noodzakelijke zorg te bieden. Dit leidt tot inefficiëntie. In meerdere ziekenhuizen worden momenteel tijdelijk OK’s of beddenafdelingen gesloten, omdat er onvoldoende personeel beschikbaar is.
Door het faillissement van de MC-ziekenhuizen komt nu in de Amsterdamse arbeidsmarkt goed opgeleid zorgpersoneel beschikbaar. Dit kan een belangrijke impuls vormen om de werkdruk in de andere ziekenhuizen weer te normaliseren. Het zou daarom heel verstandig zijn als er een masterplan komt, waarbij wordt onderzocht welke zorginstelling het meest gebaat is bij welk personeel.
Wat is de prijs van zorg?
Ook de ziekenhuizen van de MC Groep in de polder lijken ten onder te zijn gegaan aan een nijpend personeelstekort. Aan vast personeel is bijna niet meer te komen. Goed opgeleide verpleegkundigen worden daarom via uitzendbureaus, gespecialiseerde detacheringsbedrijven of als ZZP’er ingehuurd. Vaak tegen hogere lonen, en vanwege de winstmarge en de BTW die moet worden afgedragen, zeker tegen veel hogere kosten.
Hierdoor ontstaat een onbalans tussen de uitgaven aan dure inhuur en de opbrengsten. Dat de zorgverzekeraars zijn gestopt met het verlenen van krediet, lijkt een logische stap, maar hadden verzekeraars en ziekenhuisdirecties niet beter over deze kostprijsontwikkeling kunnen praten? In de media wordt gesproken over de gunstige prijsstelling die de MC-groep en zorgverzekeraars waren overeengekomen: het was dus niet een duur ziekenhuis. Daar kunnen we achteraf dus vraagtekens bij stellen. De vraag rijst of er voldoende inzicht is geweest in de feitelijk kostprijzen, of dat er vooral een commerciële onderhandeling heeft plaatsgevonden om een voldoende groot volume in te kunnen kopen.
Portfolioplanning
In en om Lelystad wonen ca 180.000 inwoners. Door de gemiddeld relatief lagere sociaal economische situatie van de bevolking, is de zorgconsumptie waarschijnlijk juist iets hoger dan gemiddeld. Uitgaande van normen rond aanrijtijden voor ambulances, zorgvraag en de (ouderwetse) bedden-percentages etc. zou er voldoende reden zijn om een ziekenhuis in Lelystad te exploiteren. Dit ziekenhuis zou zich dan wel moeten richten op de meest voorkomende aandoeningen. Voor overige aandoeningen moet dit nieuwe ziekenhuis gaan samenwerken met andere zorginstellingen.
Wellicht zou dit een mooie kans zijn voor een aantal grotere zorginstellingen in en rondom de Flevopolder. Zij kunnen samenwerken op het gebied van waarde-gedreven zorg en aan het concentreren van dure en complexe behandelingen. Zo kunnen zij best practices met elkaar delen op het gebied van waarde-gedreven zorg. Als deze samenwerking zich niet alleen beperkt tot de ziekenhuiszorg maar ook de zorg voor ouderen in de analyse betrekt, kunnen ook knelpunten op dat gebied worden aangepakt.
Door samen te werken in een keten ontstaat de mogelijkheid om op een gecontroleerde wijze een goed en financieel haalbare portfolioplanning te realiseren met een optimale inzet van het meest schaarse productiemiddel: personeel. Vanuit maatschappelijk perspectief lijken er alleen maar pluspunten: de bestaande zorginfrastructuur wordt beter ingezet, de werkdruk en kwaliteit gaat omhoog. Patiënten krijgen de zorg die nodig is. Hoewel er soms een langere reistijd is als zorg elders wordt geboden, het meest noodzakelijke pakket blijft beschikbaar.