Het tekort aan personeel in de gezondheidszorg wordt steeds nijpender. In krimpregio’s als Zeeland, Friesland, Drenthe en Limburg heeft de gehandicaptenzorg al te kampen met een uitstroom die groter is dan de instroom. Wat kun je daar tegen doen?
Verschillende deelsectoren binnen de zorg, zoals de ouderenzorg, de ggz en de jeugdzorg, en losse organisaties, zoeken nu vaak de oplossing in wervingscampagnes, imagocampagnes en bonussen voor medewerkers die zelf een nieuwe collega werven. Ik ben blij dat dat gebeurt en hoop dat het helpt, maar op den duur is het vrees ik niet de ultieme oplossing. De kans is groot dat je met het ene gat het andere vult: dat door het opvullen van de ene vacature ontstaat er elders een nieuwe.
Samenwerking
De huidige schaarste aan personeel in de zorg vraagt om samenwerking in plaats van concurrentie. Waarom zouden we begeleiders uit de gehandicaptenzorg niet de kans bieden ook te werken in de ouderenzorg (of andersom)? Er zijn best medewerkers met kleine contracten die meer willen werken. Maar je wilt hen niet opzadelen met twee contracten en allerlei administratieve ballast.
De overheid kan dit ‘nieuwe delen’ stimuleren door de fiscale regels en mededingingsregels aan te passen. We worden nu beperkt door een stelsel dat gebaseerd is op concurrentie. Als een organisatie een medewerker uitleent moet er 21 procent btw worden betaald. Dat is 21 procent die we niet kunnen inzetten voor de zorg, niet voor het verminderden van de werkdruk, en ook niet voor de ontwikkeling van arbeidsbesparende innovaties. Terwijl organisaties door de schaarste ook al zijn genoodzaakt een beroep te doen op tijdelijke arbeidskrachten, waarvoor ook btw moet worden betaald.
Ervaringen
Ook op een andere manier kunnen de deelsectoren elkaar een handje helpen. Veel mensen met een beperking willen dolgraag aan het werk in de zorg (of elders) en zijn uitstekend in staat eenvoudige taken uit te voeren. De eerste ervaringen met mensen met een beperking, die toegerust met deelcertificaten voor hun scholing aan de slag gaan in de ouderenzorg zijn veelbelovend. Zij verstaan hun vak.
De krapte aan personeel noodzaakt ons een beroep te doen op elkaar en op mensen die graag willen deelnemen aan de arbeidsmarkt. Onlangs was ik op bezoek bij De Gelderhorst, een organisatie die zorg en huisvesting biedt aan oudere doven. Van personeelstekort had zij geen last, want zij schakelden jongere doven in, in de zorg. Voor mij was het een eyeopener.
Laten we proberen samen op een nieuwe manier te kijken hoe we de schaarste aan personeel kunnen aanpakken. Dan blijken er onvermoede kansen te liggen.