Met 900 duizend ritten per jaar rijden ambulances af en aan naar het ziekenhuis. In een ambulance kunnen zorgverleners in één oogopslag zien welk ziekenhuis het meest dichtbij is én waar de juiste zorg al voor die patiënt klaar staat. De acute zorg is wat mij betreft state-of-the-art, goed georganiseerd en heeft een uitmuntende informatievoorziening. Vergelijk het met de service van Coolblue.
Niet het product afleveren bij de deur, maar service verlenen voorbij de deur. Het transferproces om patiënten uit een ziekenhuis te krijgen kan een voorbeeld nemen aan de acute zorg. Zou het niet fantastisch voor patiënten zijn als het verlaten van een ziekenhuis, naar een revalidatiecentrum, verzorgingshuis of naar huis, net zo goed geregeld is als iemand die met een ambulance naar het juiste ziekenhuis wordt gebracht? Een gekke gedachte? Wellicht, maar niet vreemd als je redeneert vanuit waardegedreven zorg. Een patiënt gaat ten slotte altijd liever het ziekenhuis uit dan erin.
Doorstroom stagneert
Patiënten blijven vaak te lang in het ziekenhuis, omdat processen van instellingen niet op elkaar aansluiten. Het proces voor een verpleegkundige om een patiënt vanuit het ziekenhuis naar een andere instelling of naar huis over te dragen wordt gekenmerkt door veel overlegmomenten, overtypen van gegevens, telefonisch contact, faxen, brieven en post-its. En als een patiënt dan wordt overdragen is het nog maar de vraag of de ontslagbrief, de verpleegkundige overdracht, de medicatiegegevens en de medisch specialistische gegevens op tijd worden aangeleverd.
De meerderheid van de ziekenhuizen en verpleeghuizen heeft nog geen oplossing om het transferproces geautomatiseerd te ondersteunen. Het ontslag is op zichzelf niet moeilijk; het gaat voornamelijk om het proces, de informatie-uitwisseling rondom het ontslag én om de zorg achter de deur bij ontvangende organisatie in te regelen. Mijn complimenten aan alle transferverpleegkundigen die een tomeloze inzet hebben om met beperkte middelen patiënten hierin te ondersteunen.
VBHC-denken
Door te redeneren vanuit de principes van value based healthcare (VBHC) zie je nieuwe mogelijkheden. Kijk maar naar het Acuut zorgportaal, zoals dat in het opiniestuk ‘Geen patiënten meer voor een dichte deur’ van Lies van Gennip wordt omschreven. De buitenwereld binnenhalen. Vanuit waardegedreven zorg wil ik dat het transfersproces net zo goed verloopt als bij de acute zorg. Realtime en online informatie-uitwisseling. Gegevens die juist en up-to-date zijn en een Transfer Zorgportaal waarmee regie in de regio mogelijk wordt. Stel je eens voor: zodra een patiënt wordt ontslagen uit het ziekenhuis dan staat het vervoer 15 minuten later gereed. En 30 minuten later is de patiënt thuis, in een zorghotel, in het verpleeghuis of bij familie, inclusief het medisch dossier dat in een persoonsgebonden omgeving is vastgelegd. Dat zou toch fantastisch zijn?!
VBHC is gebaseerd op de uitkomsten van de zorg gedeeld door de kosten. Bij ketenprocessen liggen de kosten zelden op dezelfde plaats als bij de opbrengsten. Dit belemmert de bereidheid om te investeren in goede oplossingen. Nederland is daarin niet uniek. Zo loopt in Zweden een traject waarbij de verpleeghuizen de ziekenhuiskosten moeten betalen voor elke dag dat een patiënt te lang in het ziekenhuis ligt. Reken maar dat dit aanzet tot nieuwe businessmodellen en bijbehorende ICT-investeringen.
CFO
Met nieuwe businessmodellen wordt ook de chief financial officer (CFO) wakker. Professor Eenennaam meldt in een recent interview het volgende: “ICT in de zorg wordt vaak aangestuurd door CFO’s en ICT is door CFO’s lang gezien als kostenpost. Sommige CFO’s zijn bang voor IT, en niet geheel onterecht. Ik heb wel eens opgemerkt: als je een career ruining move wilt doen, dan moet je je handtekening zetten onder een IT-project”.
Het tranferproces is complex, ketenoverstijgend en betekent een verandering van taken en verantwoordelijkheden. Dat zijn ‘ingrediënten voor een career ruining move’, dus daar komt de handtekening niet zomaar onder. Het is niet voor niets dat niet eens de helft van de ziekenhuizen heeft geïnvesteerd in een digitale oplossing voor de verpleegkundige overdracht. Een ander businessmodel kan als vliegwiel dienen om investeringen te versnellen.
Dingen zijn zoals ze zijn, maar zorg kan beter door te redeneren vanuit VBHC. Mijn advies: zoek de disruptie op en ga met een kleine integrated practice unit hiermee aan de slag. Een gekke gedachte? Ik denk van niet. Wilt u de disruptie opzoeken de perfecte oplossing ontdekken? Ik help graag mee om dit mogelijk te maken!