Over de mogelijkheden en trends voor het komende decennium die ik op de HIMSS heb opgepikt, heb ik in mijn vorige blogs uitvoerig verteld. Waar ik de komende jaren over ga zeuren? Over open en organisatie-overstijgende data, het toevoegen van ongestructureerde data met artificiële intelligentie, populatiegebaseerde applicaties en boven alles: patiënt en zorgverlener centraal.
Hoe gaan we dat bereiken? Ten eerste de data. Om een eerlijk speelveld te creëren is voor data in mijn optiek centrale sturing op het beschikbaar hebben van data, gestructureerd en ongestructureerd, een vereiste. Persoonlijke gegevens zijn eigendom van patiënt, de door zorgorganisaties gegenereerde, geaggregeerde gegevens zijn eigendom van de zorgverlener en/of zorgorganisatie. En net als MedMij die persoonlijke gegevens gaat ontsluiten voor patiënt om te gebruiken en delen, zullen zorgorganisaties voor al hun data standaard en centraal geregeld uitvoermogelijkheden moeten krijgen. Om ook die te kunnen gebruiken en delen. Dat is te belangrijk om aan de markt over te laten en is uiteindelijk ook goed voor de makers van zorg-ICT-producten. Innovatie en concurrentie moet komen van de functionaliteit van hun applicaties, niet door het afsluiten of monopoliseren van data.
Populatiegebaseerde zorg
Dat maakt ook meteen populatiegebaseerde zorg mogelijk. Met vrije data, niet opgehokt in organisatiedatabases, wordt samenwerking en het bouwen van applicaties die de patiënt door zijn gezondheidsreis volgen mogelijk. Onze zorgtoekomst wordt niet veel beter en zeker niet goedkoper door achter elkaar opstapeling van technologieën in de eerste- en tweede lijn of organisatie-gecentreerde zorg. Daarvoor hebben we veranderingen aan de basis nodig, patiënt-gecentreerde zorg, wat ik cirkelzorg noem. Zorgverleners en -organisaties bewegen zich flexibel rondom de patiënt. Vanaf het consultatiebureau tot het ziekenhuis en thuiszorg is de patiënt de enige constante. En omdat voorkomen beter is dan genezen, zijn patiënteducatie en -begeleiding essentieel. Context is vaak belangrijker dan data. Dus om zinvolle monitoring, evaluatie en ondersteuning te realiseren, zijn transmurale, open data-applicaties nodig.
Maar het allerbelangrijkste is dat we als maatschappij, patiënten en zorgverleners richting moeten geven aan zorg-ICT. De ICT is procesmatig en logistiek top, vaak in mooie zorgpaden. Maar de patiënt is geen optelsom van ziekten. De werkvloer ziet per patiënt het beste wat het einddoel moet zijn; de verbetering van geluk en gezondheid. Logistiek en ziektebehandeling zijn slechts middelen. De dokter, thuiszorgmedewerker, zorgmanager en verpleegkundige en iedereen die werkt met patiënten zullen ervoor moeten waken dat het om patiënten gaat en niet over techniek, zorgpaden en ziektes. Samen met patiënten.
Kaders
De techniek is er of komt er. Daar maak ik me na deze studiereis geen enkele zorgen om. Maar de kaders moeten centraal geschapen worden. En wij, zorgverleners en zorgorganisaties, zullen echt meer het voortouw moeten nemen. Samen met patiënten en de ICT-afdelingen. Want wij hebben de mogelijkheden en verantwoordelijkheid om de zorg-ICT richting te geven en de zuilen te doorbreken. Dus praat met elkaar en ga bij elkaar op bezoek. Patiëntenzorg is samenwerking.
Ik zie de toekomst met zorg-ICT wel zitten. Meer grip en begrip voor patiënten en individuele begeleiding en behandeling op maat, optimaal ondersteund door ICT en logistiek, dat is het doel. Ik heb het in deze drie HIMSS-blogs gehad over verleden, heden en verre toekomst. Ik houd me daar zelf niet mee bezig. Ik ben dokter en wil applicaties die vandaag en morgen voor mijn patiënten in de spreekkamer resultaten geven, niet over een decennium. Maar de richting is belangrijk en daarom deel ik graag mijn visie.
Verre Oosten
Maar als we het toch over de toekomst van de zorg hebben, misschien kijken we de verkeerde kant op. De grootschalige omwenteling van zorg, met een totaal andere zorgstructuur, komt waarschijnlijk uit het Verre Oosten, niet uit het wilde westen. Westerse ICT-bedrijven zien dit ook en investeren daar flink. Het Verre Oosten heeft veel grotere gezondheidszorgproblemen en geen lange gevestigde zorgstructuur of -historie. Dezelfde problemen zijn daar veel nijpender en dus zal de innovatie daar veel sneller gaan. Dus mijn volgende studiereis gaat hopelijk naar Korea of China. Als iemand gaat en me wil meenemen, stel ik me daarvoor graag beschikbaar. Dan kan ik daar ook eens een blog over schrijven!
Markus Oei
KNO-arts in het Flevoziekenhuis
