Waar zou u het liefst verpleegd willen worden of uw medicatie willen krijgen, thuis of in een ziekenhuis? Door cliënten thuis te verplegen slaan we drie vliegen in één klap.
Ten eerste is het vaak de expliciete wens van een cliënt in het ziekenhuis om snel naar huis te kunnen en thuis verpleegd te worden. Daarnaast beleeft de individuele cliënt de kwaliteit van leven thuis – in zijn eigen omgeving – als optimaal. En door meer ziekenhuispatiënten thuis te verplegen, kunnen we een serieuze bijdrage leveren aan het drukken van de groeiende zorgkosten.
Vraag een ziekenhuispatiënt waar hij het liefst verpleegd wil worden en zijn antwoord zal in de meeste gevallen zijn: thuis. Tenzij iemand op de IC ligt. Thuisverpleging is per definitie een-op-een-zorg. In het ziekenhuis is de bezetting op verpleegafdelingen zo minimaal, dat persoonlijke aandacht vrijwel onmogelijk is. Niet omdat verpleegkundigen niet willen, maar omdat het onmogelijk is.
Klantvraag
In de toekomst bestaat er geen klantvraag meer naar ziekenhuisverpleging. Daar ben ik van overtuigd. (Gespecialiseerde) thuisverpleging kan (gespecialiseerde) ziekenhuisverpleging
vervangen, of een opname verkorten. In academische ziekenhuizen is er bijvoorbeeld een behoorlijke druk op de beddenbezetting. Door specialisatie, zoals in het Prinses Màxima Centrum, neemt de patiëntenstroom daar toe, maar in andere ziekenhuizen juist af.
Ook de vraag naar kinderverpleging in veel regionale ziekenhuizen neemt af. Dat is ook wel begrijpelijk: als je kind een serieuze aandoening heeft, wil je liever met je kind naar een academisch ziekenhuis. Als de aandoening minder ernstig is, wil je liever dat je kind thuis verpleegd wordt. De ziekenhuisverpleging zal zich dus steeds meer gaan verplaatsen naar thuisverpleging, omdat de klant dat wil. En dat kan ook. Zowel qua techniek als qua kwalificaties van het verplegend personeel. Zo hebben wijkverpleegkundigen vaak een aantekening, zoals een kinderaantekening, ic-aantekening of oncologieaantekening.
Rol verandert
Als we deze ontwikkeling volgen, zullen er in de toekomst alleen nog academische ziekenhuizen bestaan. De rol van ‘gewone’ regionale ziekenhuizen verandert. Wat over blijft van de regionale ziekenhuizen, zijn medische centra voor SEH, diagnose, chirurgie en IC-zorg. In deze centra zijn minder bedden en minder personeel nodig dan nu in regionale ziekenhuizen. Duizenden verpleegkundigen die nu nog in het ziekenhuis werken, werken straks in de thuisverpleging of hebben een ander beroep gekozen.
Er wordt veel gesproken over het verlagen van zorgkosten in Nederland. In mijn overtuiging is in dit toekomstige model kostenbeheersing in de zorg een realistische optie. Zonder hervorming van ons zorgstelsel zijn de mogelijkheden voor kostenbeheersing te klein. We moeten dus hervormen. Zorgverzekeraars kunnen hierin een actieve rol vervullen door minder ziekenhuisverpleging in te kopen en meer (gespecialiseerde) verpleegkundige zorg thuis. De inkoop van ziekenhuiszorg en thuisverpleging moet worden ontschot. Ook het ministerie van VWS zal moeten bijdragen aan de grote overstap die duizenden verpleegkundigen moeten maken naar de thuisverpleging. Die transitie is heel groot.
Roeping
Een-op-een-zorgmomenten passen bij de ‘roeping’ die veel verpleegkundigen ervaren om een cliënt echt te zien en in te voelen wat belangrijk is. Vaak zijn dat kleine dingen, maar juist die zijn zo belangrijk. In thuisverpleging ontstaat de ideale wereld: de cliënt wil graag gezien worden en ontmoet in de thuissituatie de verpleegkundige in optima forma, omdat in
het een op een moment alle registers kunnen worden benut. Samen met de kostenbesparingen die dit met zich meebrengt, kunnen we alleen maar concluderen dat thuisverpleging de toekomst heeft.
Bart Mulder
Directeur ExperTcare