Terecht bestaan er zorgen over de betaalbaarheid van het huidige zorgsysteem. Maar daar kom je alleen maar uit door samen te werken en niet door één partij uit te sluiten. De huidige polarisatie richting de farmaceutische industrie is niet in het belang van patiënten.
Wij kunnen onze innovatieve geneesmiddelen en diagnostiek alleen maar ontwikkelen door samen te werken. Daarom moeten we de verschillen overbruggen in het voordeel van de patiënt. Met zorg kijken wij naar ontwikkelingen die erop gericht zijn om de farmaceutische industrie te isoleren.
Zo bevat de Geneesmiddelenmonitor van de NZA een paragraaf ‘Maatregelen tegen invloed van de farmaceutische industrie’ (p.41). Gesteld wordt dat de farmaceutische industrie invloed uitoefent op het voorschrijfgedrag van medisch specialisten ‘door advieswerk, gesponsorde cursussen, bijdragen voor bepaalde soorten onderzoek, het verstrekken van kortingen op geneesmiddelen en het (mede) betalen van klinisch wetenschappelijk onderzoek.’
Invloed uitoefenen veronderstelt kwade trouw en creëert een klimaat waarin samenwerking wordt bemoeilijkt. Als partijen samenwerken, beïnvloeden zij elkaar logischerwijs, maar dat hoeft niet negatief te zijn. Sterker nog, beide partijen (én de patiënt) hebben er voordeel van. Om in een ziekenhuis goede klinische studies te kunnen uitvoeren, moeten de artsen en verpleegkundigen bedreven zijn in ‘good clinical practice’. Daarom investeerde Roche in opleidingen om het onderzoeksklimaat in de desbetreffende ziekenhuizen naar een hoger niveau te tillen. Dat is welbegrepen eigenbelang, maar ook algemeen belang.
Patiëntbelang
In een kritisch artikel in Trouw van 10 januari jl. wordt de EMA, het EU-agentschap voor de toelating van nieuwe medicijnen, afgeschilderd als een verlengstuk van de farmaceutische industrie. Nieuwe medicijnen zouden niet beoordeeld worden op hun toegevoegde waarde voor de patiënt, maar ‘alleen op kwaliteit, werkzaamheid en veiligheid’. Pardon, zijn dit juist niet dé aspecten in het belang van de patiënt?
Bovendien houdt het onderzoek niet op na registratie. De waarde van het middel kan pas goed beoordeeld worden in het gebruik. Daarom vindt steeds meer onderzoek van real world data plaats. Roche werkt hierbij nauw samen met onder andere ziekenhuizen, met als doel daarvan te leren en te verbeteren. Bijdragen voor onderzoeken vanuit de farmaceutische industrie zijn bedoeld om win-win-situaties te creëren en de zorg beter te maken.
Kwaliteit van leven
Het gaat ons niet alleen om het geneesmiddel, maar ook om oplossingen daaromheen die de kwaliteit van leven van patiënten en hun naasten verbeteren. Zo hebben we ontdekt dat mensen met MS weinig praten met hun naasten over hun ziekte. Met hun partner, hun kind, hun collega, vriend of vriendin. Daardoor blijven veel dingen onder de oppervlakte die toch wel heel belangrijk zijn. De ziekte heeft niet alleen impact op het leven van de patiënt, maar ook op de mensen om hem of haar heen.
Daarom hebben we samen met patiëntenorganisaties het platform mshebjenietalleen.nl ontwikkeld, waar naasten open met elkaar over de ziekte praten. Dat levert ontroerende gesprekken op waarin mensen dichter tot elkaar komen. Anderen raken daardoor geïnspireerd om ook het gesprek aan te gaan.
Na de lancering op 19 november 2017 tijdens Nationale MS-dag is het platform al bijna 100.000 keer bezocht. Het is contraproductief om samenwerking tussen farmaceutische industrie en patiëntenorganisaties verdacht te maken. Beide hebben elkaar nodig om goede zorg te ontwikkelen. Om ongewenste beïnvloeding te voorkomen, zijn strikte gedragsregels opgesteld, waar goed op wordt toegezien. Vertrouwen geven is vertrouwen krijgen.
Gesprek
2018 wordt het jaar van het gesprek, wat ons betreft. We begonnen er al mee in 2017. Bijvoorbeeld in dialoogsessies als de RocheTalks. 2018 wordt het jaar van de samenwerking: met ziekenhuizen, patiëntenorganisaties, zorgverzekeraars, NGO’s… Wij geven niet op! We blijven ons inzetten voor de medicijnen voor morgen, tegen ziektes waarvan we de strijd vandaag nog verliezen.
Monique op ten Berg
Medisch directeur Roche Nederland
