Al eerder schreef ik dat VBHC alleen gedijt in de keten. Integrale zorg biedt patiënten de beste uitkomsten en meeste meerwaarde in ons gefragmenteerde zorgstelsel. Met het bijbehorende implementatiemodel wordt ketenzorg snel en zorgvuldig realiteit.
En dan nu de volgende stap: op naar populatiegebonden bekostiging. Financiële alignment met demografische en epidemiologische trends in de regio maakt doelmatigheidswinst mogelijk in goed afgestemde zorgketens.
Wat is het?
Populatiegebonden bekostiging is een financieringswijze waarbij één integraal multidisciplinair budget wordt verstrekt aan een ketenbestuur door een zorgverzekeraar, op basis van demografische en epidemiologische parameters die zuiver en goed de kosten van de inwoners/verzekerden voorspellen en uitkomsten die relevant zijn voor de inwoners in die regio. Het ketenbestuur onderhandelt namens meerdere zorg- en welzijnsinstellingen uit die regio en stelt de verdeelsleutels (en betaaltitels) vast voor de deelbudgetten voor de instelling en de zorgketens. Afhankelijk van de hoogte van de shared risks en shared savings krijgt de bekostiging het kenmerk ‘prestatiebeloning’.
Stand van zaken
In Nederland komen er steeds meer initiatieven van zorgverzekeraars op de markt voor integrale financiering: bundelafspraken, VBHC-contracten en shared savings contracten. Voorzichtig worden stapjes gezet naar innovatieve contracten binnen één ZBC of ziekenhuis, voor één aandoening, voor slechts een beperkt aantal zorgaanbieders (twee of drie), voor een paar uitkomstmaten of voor hele lage risico’s of savings. Maar, ondanks vele inspanningen in de Populatie Health Management projecten, nog nergens is populatiegebonden bekostiging een feit.
Het wordt de hoogste tijd. Ondanks de drie decentralisaties, ketendbc’s, meekijkconsulten en vele app’s is de zorg nog steeds gefragmenteerd. De vergrijzing neemt alleen maar toe waardoor de vraag naar integrale zorg door chronisch zieken, kwetsbare ouderen of jongeren zal blijven stijgen en in 2042 haar piek zal bereiken.
Ook nieuwe regeerakkoord zet in op sturen op uitkomsten en meer zorg van de tweede naar de eerste lijn en het voorkomen van onnodige zorg. De NZa wijst zorgaanbieders en zorgverzekeraars op ruimte voor e-health zoals meekijk-consult, e-consulten, games, patientplatforms enz en pleit voor multidisciplinaire samenwerking en integrale bekostiging. Tot slot hebben ook de vier grote zorgverzekeraars ‘inkoop op uitkomsten’ of ‘waarde-gedreven zorg’ opgenomen in hun zorginkoop plannen.
De eerste stap
De zorgverzekeraar en de gemeente zijn verantwoordelijk voor voldoende inkoop van kwalitatief goede en doelmatige zorg , begeleiding en ondersteuning voor haar verzekerden cq inwoners. Het is aan hen om de eerste stap te zetten.
Begin met integrale inkoop per zorgketen(naast inkoop per kolom) en bouw een platform per regio voor co-creatie van doelstellingen, gemeenschappelijke visie en definiëring van relevante uitkomsten voor patiënten en cliënten.
Zo krijgt Nederland een inclusieve samenleving waarin iedereen goede integrale zorg kan blijven ontvangen, mee kan doen ongeacht talenten of beperkingen, positieve gezondheid gerealiseerd is en Nederland klaar is voor 2042.
Zelfstandig strategisch adviseur en onderzoeker
