Onrust, emoties en verwarring! Tja, gooi de financiering in de zorg om, en je hebt de poppen aan het dansen. Strijd en onenigheid in de geboortezorg: de introductie van integrale bekostiging brengt heel wat teweeg.
Eigenlijk is het een non-discussie. Alsof je een vlucht boekt en je opwindt over de nadelen van vliegen, nog voor je weet waar je heen wil. Dat schiet niet op. Kern van dit verhaal: innoveer, en denk groot! Want je hebt de wind mee als je stappen wil maken; er kan veel als het gaat om het (financieel) realiseren van toekomstdromen. En steek geen energie in wat je niet nodig hebt of wat je niet aanstaat.
Waar het heen moet in de geboortezorg, daar is men het min of meer over eens. Meer kwaliteit, minder sterfte. Meer samenwerking, de cliënt centraal. Maar: er zijn meerdere wegen die naar goede geboortezorg leiden. Sterker nog: de focus is per regio behoorlijk verschillend; en dat is goed. Voor de één is werken aan vertrouwen en samenwerking dé basis om meters te maken, een andere regio neemt grote stappen rond de baring of prenataal: andere zorgpaden, nieuwe rolverdeling, meer samenwerking. Er zijn regio’s die het hele proces van de cliënt opnieuw ontwerpen, anderen leggen de focus op een gezamenlijk dossier of een professioneel functionerend samenwerkingsverband.
Financiering
Maar pas op: zodra het gaat over de financiering, wordt het ineens spannend. Begrijpelijk, maar voorbarig. De financieringsvorm is maar een middel. Er moet niks, en er kan heel veel. Integrale bekostiging: het roept emoties op, en het gesprek gaat: ben je voor of tegen. Of ik voor of tegen een vliegtuig ben hangt helemaal af van de vraag waar ik heen wil. Alles begint met de vraag: wat is als regio je concrete (reis)doel. Wat wil je veranderen?
De volgende vraag is: hoe zorg je dat de financiering geen belemmering is, maar juist helpt om je doel te bereiken? Ik zou zeggen: durf te dromen – er zijn genoeg mogelijkheden.
Er kwamen verrassend veel reacties op de vorige blog ‘2017 wordt het jaar van de mogelijkheden’. Inderdaad: er kan veel; dat geldt al helemaal voor de financiering van de geboortezorg.
Eén belangrijke stelregel: geld volgt inhoud; nooit andersom: dan maak je van een middel een doel – en heb je inderdaad al snel de poppen aan het dansen. En ontstaat er een verhit voor/tegen-debat of voorbarige discussie over bijvoorbeeld integrale bekostiging of het Innovatietarief.
Want wat kan er allemaal:
• Niks doen. Ben je doelgericht en gestructureerd op weg naar een gezamenlijk hoger doel richting betere geboortezorg, en de huidige wijze van contractering en de verdeling van het geld zit je (nog) niet in de weg? Gewoon doorgaan!
• Creëer een innovatie-pot. Je wilt innoveren, gezamenlijk een nieuwe stap nemen of dienst ontwikkelen? Als je al niet een passende subsidie kan verkrijgen, maak dan samen geld vrij. Spreek spelregels af en doe het samen! Veel sector-overstijgende projecten in de gezondheidszorg worden zo gefinancierd.
• Onderlinge dienstverlening. Soms lukt dat niet, maar is een integraal tarief nog een brug te ver; een te zware oplossing voor een overzichtelijk financieringsprobleem. Afgesproken dat je taken van elkaar overneemt? Blijf volgens de huidige systematiek declareren, en reken in overleg met elkaar en de zorgverzekeraar achter de voordeur met elkaar af. Een onbekende maar beproefde manier om snelle stappen te nemen. Bevalt het niet? Pas het aan of stop ermee; je hebt het zelf in de hand.
• Innovatie-tarief. Met elkaar een baanbrekende innovatie, een heel andere werkwijze ontwikkeld? Een substitutie- of ehealth-project? Start samen met de zorgverzekeraar een experiment met gebruikmaking van de Beleidsregel Innovatie.
• Semi-integraal tarief. Ook deze is nog wat onbekend. Wil je op een specifiek onderdeel – nataal, prenataal, specifieke zorgpaden – gezamenlijk het een en ander veranderen? Veelbelovende projecten sneuvelen soms omdat ‘het werk wel verschuift, maar het geld niet mee-schuift’. Vraag in overleg met je zorgverzekeraar voor 2, 3 of 4 van de 9 deelprestaties een integraal tarief aan. Dan kan je het zelf voor dat deel met elkaar financieel zo inregelen dat het werkt zoals je wil, en laat je de rest bij het oude.
• Integraal tarief. Iedereen zit op één lijn en heeft een gezamenlijk doel? Wil je graag het gehele regionale budget in eigen beheer, om met elkaar op basis van gelijkwaardigheid en een gedeelde visie nieuwe financiële afspraken te maken, die passen op een nieuwe manier van werken? Overweeg een integraal tarief. De eerste regio’s hebben de kinderziektes overleefd, dus zo duur en ingewikkeld hoeft het niet meer te zijn.
Kortom: stel je bestemming vast, en bedenk als regio wat de best passende manier is om er te komen. Genoeg mogelijkheden.
Directeur STBN
